Furkan Suresi

Önceki Sure: Nûr Suresi ← Kur'ân → Şuârâ Suresi: Sonraki Sure

Bu sureyi Furkan suresi okuma sayfasında mealiyle beraber okuyabilirsiniz

Kur'an'ın bir adı olan Furkan için bu maddeye bakın

Furkan (الفرقان) Suresi Kur'ân-ı Kerim'in 25. suresi olup Nûr ve Şuârâ sureleri arasında yer alır. Hak ile bâtılı, haberde doğru ile yalanı ve amelde gerçek ile sahteyi birbirinden ayırdığı için Kur'an'ın bir adı da Furkan'dır. Daha önce müşrikler müslümanlara sosyal boykot uygulamışlar ve Hz. Peygamber’in dine davetini çeşitli yollarla engellemeye çalışmışlardı. Mekkeli ya da taşralı hiç kimsenin Resûl-i Ekrem ile görüşmesine izin vermiyorlardı. Bu yolla istedikleri sonucu elde edemeyince başka çarelere başvurdular. Hz. Peygamber’i gözden düşürmek için bir iftira kampanyası başlattılar, hakkında akıl almaz yalanlar uydurdular. Bu sûre bu dönemde nazil olmuştur ve müşriklerin, Hz. Muhammed’in peygamberliği ve genel olarak peygamberlik kurumuyla ilgili çeşitli iddia ve iftiralarına cevap verilmiş ve Hz. Muhammed’in hak peygamber olduğunu ortaya konulmuştur.

Risale-i Nur'da Furkan Suresi ve ayetleri hakkındaki dersler:

• Kur'an'ın en kısa suresi olan Kevser suresinin harflerinin ebcedi makamı 3.000 küsur olduğu gibi Yasin, Furkan, Fatır, Sebe, Saffat, Sad, Ra'd, Rum, Zuhruf, Şura ve İbrahim, Al-i İmran ve Nisa surelerinin harf sayıları ile Bakara suresinin örfi kelime sayısı da 3.000 küsur eder.
• Kur'an'ın ilk inen suresi olan Alak suresinin medde, şedde, tenvin ve besmele dâhil olmakla beraber 328 harfi vardır. Furkan suresi dahil 13 surenin 300 küsur kelime sayısına ve ayrıca 4 surenin harf sayısına tevafuk eder. Bu 17 sure, Alak suresinin 300 tarihinden 351 tarihine kadar hâdisat-ı İslâmiyeye işaret ettiğine şahit olup onu teyit eder.
• Furkan suresinin 2. ayetinde geçen "Allah her şeyi yaratıp ona bir nizam vermiş ve mukadderatını tayin etmiştir" mealindeki ibare hakkında 2 farklı yerde geçen dersi bu sayfada okuyabilirsiniz.
• Bediüzzaman 26. Söz'ün zeylinde Risale-i Nur yolunun 4 adımını (Hatvesini) izah ederken 1. hatvede Furkan suresinin 43. ayetinde geçen "Kötü duygularını kendisine ilâh edinen kimse" mealindeki ibareyi zikrederek insanın fıtratında tevdi edilen ve Mabud-u Hakiki’nin hamd ve tesbihi için ona verilen cihazat ve istidadı kendi nefsine sarf etmemesi gerektiği dersini verir.
• Furkan suresinin 44. ayetinde ve daha pek çok ayette geçen "(kafirler) hayvan gibi hatta daha sapıktırlar" mealindeki ibare hakkında Risale-i Nur'da geçen dersleri topluca bu sayfada okuyabilirsiniz.
• Furkan suresinin 59. ayetinde geçen "Altı günde gökleri ve yerleri yarattık" mealindeki ibarenin 14. Söz'de izahı vardır. Yine aynı ayete dair bir nükte 25. Söz'de okunabilir.
• Furkan suresinin 59. ayetinde ve daha başka pek çok ayette geçen "Gökleri ve yeri yarattı/yaratan ve göklerin ve yerin yaratılışı" mealindeki ibarenin Risale-i Nur'da izah edildiği yerleri bu sayfada görebilirsiniz.
• Yunus suresinin 5. ayetinde ve diğer 2 ayette (Furkan 61 ve Nuh 16) Güneş için lamba/ziya (ışığının kaynağı kendisi olan) ve Ay için nur (ışığının kaynağı başkası olan) ifadeleri kullanılmıştır. Bediüzzaman'ın bir talebesi Barla Lahikasında yer alan mektubunda Risale-i Nur'un hakikat güneşi olan Kur'an'dan nur alan bir kamer hükmünde olduğunu; Bediüzzaman'ın da Peygamberlik semasının güneşi olan Peygamberimizden nur alarak Kur’an hakkında bir kamer hükmünde olduğunu söyler.
• Yine Furkan suresinin 61. ayetinde Güneş için kullanılan "lamba" ibaresi hakkında 19. Söz'de bir izah mevcuttur.
• Furkan suresinin 65. ve 66. ayetleri gibi pek çok ayette bahsedildiği üzere başta Resul-i Ekrem (asm) ve umum peygamberler ve ehl-i hakikatin her vakit dualarında en ziyade "cehennemden bizi hıfzeyle" demeleri gösteriyor ki nev-i beşerin en büyük meselesi cehennemden kurtulmaktır. Bu ders 11. Şua'nın 8. meselesinde okunabilir.
• Furkan suresinin 70. ayetinde geçen "Allah onların kötülüklerini iyiliklere çevirir." mealindeki ibarenin kapsamlı bir izahı bu sayfadadır.
• Furkan suresinin 72. ayetinde geçen "(Onlar) boş sözlerle karşılaştıklarında vakar ile (oradan) geçip giderler." mealindeki ibarenin kapsamlı bir izahı Uhuvvet ve İhlas (20. Lem'a) risalelerindedir.
• Furkan suresinin 76. ayetinde ve daha pek çok ayette (Kur'an'da toplam 40 ayette) bazen cennetlikler bazen de cehennemlik için kullanılan "Hâlidîne Fîhâ (Ebedâ)" ([Orada] ebedi kalırlar) ifadesinin izahına ve ayrıca kafirlerin sınırlı dünya hayatını kafir olarak geçirmelerine karşılık cehennemde daimi kalmalarının Allah'ın hikmeti açısından uygun olduğu ve Allah'ın merhametine aykırı olmadığının izahına dair bahisleri topluca bu sayfada okuyabilirsiniz.
• Furkan suresinin 77. ayetinde geçen "De ki: (Kulluk ve) yalvarmanız/duanız olmasa, Rabbim size ne diye değer versin?" ifadesinde duanın ehemmiyeti beyan edilir. Dua hakkında Risale-i Nur'da geçen bahisleri "Dua" sayfasında okuyabilirsiniz.

Bilgiler

İsminin Anlamı ve Kaynağı: Sûre, ismini 1. âyette geçen ve “hak ile bâtılı birbirinden ayırma” anlamına gelen “furkān” kelimesinden alır. Kur’ân-ı Kerîm’e furkān denilmesinin sebebi itikadda hak ile bâtılı, haberde doğru ile yalanı, amelde gerçek ile sahteyi birbirinden ayırmış olmasından dolayıdır.

Diğer İsimleri:

Kur'ân'daki Sırası: 25

Kur'ân'daki Yeri: 18. cüz, 358. sayfa

Mekkî/Medenî: Mekkî

Nuzül (İnme) Sırası: 42

Kendisinden Önce Nazil Olan Sure: Yasin

Kendisinden Sonra Nazil Olan Sure: Fatır

Nuzülü (İnme) Hakkındaki Bilgiler: Mekke devrinin sonlarına doğru nâzil olan sûrelerdendir. Hz. Peygamber’in, olaylı geçen Tâif yolculuğundan sonra sırasıyla Cin, Yâsîn, Furkān ve İsrâ sûreleri inmiştir. Buna göre Furkān sûresi, mi‘rac olayı öncesinde ve muhtemelen Mekke döneminin onuncu yılında nâzil olmuştur.

Uzunluğu: 7,1 sayfa

Ayet Sayısı: 77

Satır Sayısı: 107

Kelime Sayısı: 1.072

Harf Sayısı: 3.763

Fasıla Harfleri: Elif, Lam (sadece 17. ayet)

Bölüm (Ayn Durakları) Sayısı: 6

Secde Ayeti: Furkan 60

Allah lafzı sayısı (Besmele hariç): 8

Rahman ismi sayısı (Besmele dahil): 6

Rahim ismi sayısı (Besmele dahil): 3

Rab ismi sayısı: 14

İçinde Kur'an kelimesi geçen ayetler: 2 (Furkan 30 ve Furkan 32)

Hizb-ül Kur'an'da Geçen Ayetler Listesi: Furkan Suresindeki Hizb-ül Kur'an Ayetleri (26 ayet)

Bu ayetleri okumak için: Hizb-i Azam-ı Kur'an, Furkan Kısmı

Münâcât-ül Kur'an'da İktibas Edilen Ayetler: 1., 48., 54. ve 62. ayetler (4 ayet)

Risale-i Nur'da Geçen Ayet Sayısı: 10 (Bkz. Furkan Suresinin Risale-i Nur'da Geçen Ayetleri listesi)

Risale-i Nur'da Tamamı Geçen Ayetler: 66. ayet (Toplam 1 ayet)

Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği

Nasıl ki Sure-i Kevser'in hurufatı, ebcedî makamı üç bin adet olmakla:

• Hem Sure-i Yâsin'ın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Furkan'ın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Fâtır'ın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Sebe'in üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Ve's-sâffât'ın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Sâd'ın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Ra'd'ın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Er-Rum'un üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Zuhruf'un üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i Şûra'nın üç bin adet hurufuna

• hem Sure-i İbrahim'in üç bin adet hurufuna tevafuku ve o on bir surenin birbiriyle muvafakatı ve mutabakatı bilbedahe tesadüf işi olamaz.

(Rumuzat-ı Semaniye)

---

Yine Kenzü'l-Arş Duası'nın feyzinden gelen ikinci nükte-i tevafukiyedir. Bu nükteden numune için üç misal:

Birincisi: Suver-i Kur'aniyenin aded-i hurufatı 3000'de tevafukatı pek hârika ve mu'cizanedir.

Mesela: En kısa sure olan Sure-i Kevser'in hurufatı ebcedî makamı 3000 olmakla; hem Sure-i Yâsin'in 3000 aded-i hurufuna, hem Sure-i Furkan'ın 3000, hem Sure-i Fâtır'ın 3000, hem Sure-i Ve's-sâffât'ın 3000, hem Sure-i Sad'ın 3000, hem Ra'd'ın 3000, hem Er-Rum'un 3000, hem Ez-Zuhruf'un 3000, hem Sure-i Şûra'nın 3000, hem İbrahim'in 3000, bu surelerin 3000 hurufatına tevafuku ve 11 surenin bu 3000'de birbiriyle muvafakatı ve mutabakatı bilbedahe tesadüf işi olamaz. Belki i'caz-ı Kur'an'ın bir şu'lesidir ki, hurufata serpilmesidir ve yaldızlamasıdır.

Hem en kısa sure olan Sure-i Kevser hurufunun makam-ı ebcedîsi olan 3000 adediyle, en uzun sure olan El-Bakara'nın örfî yani kelâm hükmündeki kelimatının 3000 adedine ve Âl-i İmran'ın hakiki kelimatının 3000 adedine ve Sure-i Nisa kelimatının 3000 adedine tevafuku elbette kör tesadüfün işi değil ve rastgele ve şuursuz ve ittifakî bir vaziyet olamaz. Belki sırr-ı i'cazın bir cilvesinin şuaı ile bir intizamdır. Böyle büyük tevafukatta küçük küsurat münasebat-ı tevafukiyeyi bozmadığından nazara alınmadı.

(Rumuzat-ı Semaniye)

---

Hem şu surede medde, şedde, tenvin, besmele dâhil olmakla beraber, El-Alak'ın üç yüz yirmi sekiz (328) hurufatı bulunduğundan on üç surenin aded-i kelimatı olan üç yüz adedinde tevafuk etmekle beraber, dört surenin hurufatıyla ve her biri üç yüz hurufatıyla tevafuk noktasında mühim işaretler ediyor. 300 tarihinden 351'e kadar hâdisat-ı İslâmiyeye şu surenin işaret ettiğine şahit olarak, on yedi sureyi tevafuk sırrıyla şahit gösteriyor ve işaretini teyid ediyor. O şahit sureler de şunlardır:

Tenvirü'l-Mikbas tefsirine göre: El-Furkan kelimatı üç yüz yetmiş (370), Vakıa üç yüz yetmiş sekiz (378), Rahman üç yüz elli bir (351), Kamer üç yüz kırk üç (343), Necm üç yüz (300), Tûr üç yüz on iki (312), Zariyat üç yüz altmış (360), Kaf üç yüz doksan (390), Hucurat üç yüz kırk üç (343), Duhan üç yüz kırk altı (346), Mümtehine üç yüz sekiz (308), Mülk üç yüz otuz beş (335), Kalem üç yüz (300).

Ve hurufat itibarıyla İnfitar üç yüz elli dokuz (359), Gaşiye üç yüz seksen bir (381), Beled üç yüz yirmi (320), Leyl üç yüz yirmi (320), her biri üç yüz küsur harftir.

Şu surelerin kelimatlarının ve harflerinin adedi, tefsir-i İbn-i Abbas'a istinaden Tenvirü'l-Mikbas namındaki meşhur tefsirin tahkikatına binaendir ki o tefsir hem Hazret-i İbn-i Abbas'a (ra) hem rivayete istinad ettiği için onun tahkikatı muteberdir.

Çendan bazı yerde kelimat-ı nahviyeyi kısmen sayar, bazen sırf kelimat-ı örfiyeye bina etmiştir.

Madem rivayete istinad eder, onu tenkit edemeyiz. Fakat bazen matbaa yanlışları vardır. Hem hurufatta kısmen şedde ve tenvin ve gayr-ı melfuz hemze-i vaslı nadiren sayar, dâhil eder. Ekseriyetle yalnız melfuz hurufatı hesap etmiştir.

Onun için bazı tahkikatımız ona muhalif çıkıyor. Bir hikmeti vardır ki iki suretle gidiyor diye ilişmiyorum.

(Rumuzat-ı Semaniye)

İlgili Maddeler/Sayfalar

• Furkan Suresinin Münacat-ül Kur'an'da İktibas Edilen Ayetleri

İlgili Kategoriler

• Furkan Suresindeki Hizb-ül Kur'an Ayetleri
• Furkan Suresinin Risale-i Nur'da Geçen Ayetleri