Çalışkanlar

Çalışkanlar Hanedanı, Üstad Hz. Denizli hapsinden sonra Emirdağ'da ikamete memur edildiğinde ailecek Üstad'ın her türlü hizmetinde bulunan ve ilk sahip çıkan mübarek bir ailedir. Nakşibendi şeyhi Ali Çalışkan’ın 6 oğlu (yaş sırasıyla Osman, Abdullah, Mehmed, Hasan, Ahmed ve Mahmut) Üstad Emirdağ'a ilk geldiği günden itibaren hanımları ve evlatlarıyla beraber sahip çıktılar. Mehmed Çalışkan oğlu Ceylan'ı küçük yaşta Üstad'ın hizmetine verdi. Mahmut Çalışkan Üstad'ın şöförlüğünü yaptı. Emirdağ'daki dükkanları nur talebeleri için bir irtibat merkezi oldu. Osman Çalışkan ve oğlu Halil ile Mehmed Çalışkan'ın oğlu Ceylan Afyon hapsinde Üstad ile beraber bulundu. Mahmut Çalışkan'ın Stalin hakkında gördüğü rüyayı Üstad lahika olarak neşretmiştir.

Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği

Aziz, sıddık kardeşlerim!

Evvela: Re’fet, Edhem ve Çalışkanlar ve Burhan gibi Nur nâşirlerini tahliye etmeleri gösteriyor ki Nurların intişarı yasak değil ve mahkeme ilişemiyor. Hem cemiyetçilik bulunmadığına bir karar alâmetidir. Hem meselemizi uzatmada, Nurlara nazar-ı dikkati geniş bir dairede celbetmesinden, onları okumasına bir umumî davet ve resmî bir ilanat hükmünde işiten müştakların okumak heveslerini tahrik ettiğinden, sıkıntımızdan, zarardan yüz derece ziyade bize ve ehl-i imana menfaatlere vesiledir. Zaten bu zamanda, en geniş daire-i zeminde, en dehşetli ve küllî bir hücumda tecavüz eden dalalet ordularına karşı böyle kudsî bir ders, bu suretle atom bombası gibi inşâallah tesirini göstermeye bir işarettir.

(Şualar, 14. Şua)

---

Üçüncü sual:

Bir mektubun yirmi kelimesinde beş kelime kusurlu görülse, o beş kelime sansür edilir. Mütebâkisine izin vermek bir düstur iken, Eskişehir Mahkemesi'nin dört ay tedkikten sonra, yüzbin kelime içinde zahirî nazarda zararlı tevehhüm edilen yalnız onbeş kelimeden başka bulmamasıyla ve heyet-i vekile de dört yüz sahifeli Zülfikar'ın yalnız iki sahifesinde (şimdiki kanuna uygun olmamasından) otuz sene evvel yazılan iki âyetin tefsirinden başka ilişmemesi ve Denizli ve Ankara ehl-i vukufu onbeş sehivden başka ilişmemesiyle ve şimdiye kadar yüzbinler adamın ıslahına vesile olmasıyla, vatana ve millete bin büyük menfaatı tahakkuk eden Risale-i Nur'a, küçük bir hizmet eden veya kendi imanını kurtardığı için bir risalesini yazan ve Emirdağı'nda garib ve ihtiyarlığıma şefkaten bana kardeşlik eden Çalışkanlar gibi rıza-yı İlahî için bana hizmet eden bîçareleri iş mevsiminde ve dehşetli kışta taht-ı tevkife almak, hükûmet-i cumhuriyenin hangi prensibiyle kabil-i tevfik olabilir? Ve hangi kanunu, müsaade etmeğe imkânı var?

(Şualar, 14. Şua)

---

Emirdağı’nda ilk defa Üstadla yakından alâkadar olan Çalışkanlar Hanedanı, kasabalarına nefyedilen bu âlim ve fâzıl ihtiyar zata yakından dostluk göstermişler, hizmetine koşmuşlar, sırf lillah için olan bu irtibatlarını sû-i tefsir edenlerin yalan ve tezviratına aldırmayarak alâkalarını gevşetmemişlerdi. Çalışkanlarla beraber Emirdağı’nda birçok sadık mü’minler Nur’a talebe olmuşlar, Üstadın hizmet-i Nuriyesine iştirak etmişler Nur risalelerini okuyup yazmaya ve etrafa neşre başlamışlardı.

(Tarihçe-i Hayat, Emirdağ Hayatı)

---

Size, manidar ve acib ve Risale-i Nur’un talebeleriyle ve Risale-i Nur ve Âyetü’l-Kübra’nın kerametiyle ve ehl-i dünyanın ilişmek niyetleriyle alâkadar, karşımda eskiden belediye bulunan hükûmet dairelerinden birisi, hiçbir şey kurtulmayarak, hiç görmediğimiz acib bir parlamakla gecenin en soğuk bir vaktinde üç saat cehennem gibi yandığı halde; tam bitişiğinde, Risale-i Nur’un çalışkanlarından bir talebesi ve yine iki kardeşinin, masum Ceylan’ın sermayelerinin kısm-ı a’zamı bulunan büyük mağazaları, o yangın yeri ile iki küçük dükkân fâsıla ile o dehşetli yangın bütün şiddetiyle mağazaya doğru gelirken bîçare Ceylan yanıma geldi, dedi: “Biz yanıyoruz, mahvolduk!”

Ben de iki gün evvel mağazalarında bulunan Âyetü’l-Kübra’nın bir kısım matbu nüshalarını yanıma getirmek için söyledim fakat getirmedi. Demek o ateşi söndürmek için orada kalmıştı. Ben de Risale-i Nur’u ve Âyetü’l-Kübra’yı şefaatçi yapıp: “Yâ Rabbi kurtar!” dedim.

Üç saat o dehşetli yangın hücumunda bütün o büyük daireyi mahvetti. Altında ve bitişiğindeki dükkânları bütün yaktı, yıktırdı. Risale-i Nur’un ve Âyetü’l-Kübra’nın hıfzında olan mağazaya kat’iyen ilişmedi ve altındaki şakirdin dükkânı da müstesna olarak sağlam kaldı. Yalnız ahali camlarını kırdılar. Eğer ahali ilişmeseydi, eşyalarını almasaydılar hiçbir zarar olmayacaktı.

(Emirdağ Lahikası 1)

---

Umum kardeşlerime, masumlara, ümmiler, hemşireler gibi her taifenin her birisine birer birer selâm ve dua ediyoruz. Çalışkanların da Risale-i Nur’un bereketiyle o yangından ziyanları yoktur, sizlere arz-ı hürmet ve selâm edip ellerinizden öperler.

(Emirdağ Lahikası 1)

Risale-i Nur'daki Diğer Alakalı Yerler

“Biraderzadelerim ve talebelerim; Ceylân ve Halil!

“Etraftan Nur’un şakirdlerinin yangın münasebetiyle Çalışkanlar hanedanına karşı geçmiş olsunları ve tebrikleri karşısında isterdik ki, Çalışkanlardan birisi bir mukabele etsin. Bu mukabele hakkı, haslardan olan pederlerinizin vazifesi idi. Nasıl Ceylân çocukluk edip, babası amcası varken, haddinden tecavüz ederek, Çalışkanlar namına bir kısacık parça yazdı. Hem Risale-i Nur hakkında konuşmak için hiç olmazsa otuz kırk risaleleri yazıp iki-üç sene Nurları okumak lâzımdır.

“Halil daha yeni başladı. Fakat haslardan olan mübarek pederi ve ahiret hemşirem olan muhterem validesi namına kabul edilir. Fakat şimdi değil.

“Şakirdlerin ve Risale-i Nur’un mesleği halisane çalışmak ve tam sadakatle hizmettir. Ve tam ihtiyat etmektir. Riyakârlık, gösterişlik, çocukluk, heveskarane hodfuruşluk vaziyetlerini kabul etmez. Zaten bunu beklerdim ki, hanedanımızdan bir-iki genç Ceylân’ın yardımına koşsun. İnşaallah birisi Halil olur.”

(Bediüzzaman'ın yazdığı bir mektuptan)

İlgili Maddeler

• Osman Çalışkan: Çalışkan ailesinde 6 kardeşten en büyüğü olup Afyon hapsinde Üstad ile beraber bulunmuştur.
• Abdullah Çalışkan: 6 kardeşten ikincisi. Demokrat Partiye katılmıştı.
• Mehmed Çalışkan: Çalışkan ailesinde 6 kardeşten üçüncüsü olup Üstad'ın, Emirdağı'nın Süleyman Rüşdüsü olarak adlandırdığı talebesi. Oğlu Ceylan'ı Üstad'ın hizmetine vermişti.
• Hasan Çalışkan: Çalışkan ailesinde 6 kardeşten Üstad'ı Emirdağ'da ziyaret eden ilki.
• Mahmud Çalışkan: Çalışkan ailesinde 6 kardeşten en küçüğü. Üstad hz. arabasını kullanmıştır. Stalin hakkında gördüğü rüyayı Üstad lahika olarak neşretmiştir.
• Ceylan Çalışkan: Çocuk yaşta Üstad'ın hizmetine giren Emirdağlı talebesi, varisi ve mutlak vekili. Mehmed Çalışkan'ın oğlu.
• Halil Çalışkan: Osman Çalışkan’ın büyük oğlu. Afyon’da Üstad ile beraber hapse girdi.