Dokuzuncu Söz

Önceki Risale: Sekizinci Söz ← Sözler → Onuncu Söz: Sonraki Risale

Bu risaleyi okumak için Dokuzuncu Söz okuma sayfasına ve Kur'an hattı ile okumak için Dokuzuncu Söz (Kur'an Hattı) sayfasına gidin

Dokuzuncu Söz Bediüzzaman'ın 1 Mart 1927 tarihinden itibaren zorunlu ikamete tabi tutulduğu Barla'da telif ettiği ilk eserlerdendir ve Sözler kitabının 9. risalesidir. Bediüzzaman Barla'ya ilk geldiğinde herkes ondan çekindiği için ilk başta müsvedde olarak kendi hattıyla yazdığı Küçük Sözler mecmuasına ilk 8 Söz'ü almış ve 9. Söz'ü derc etmemiştir. Bununla birlikte "Küçük Sözler" ifadesi kullanıldığından genel olarak ilk 9 söz anlaşılır.

Bu risalede Rum suresinin "Haydi siz, akşama ulaştığınızda (akşam ve yatsı vaktinde) sabaha kavuştuğunuzda, gündüzün sonunda ve öğle vaktine eriştiğinizde Allah'ı tesbih edin (namaz kılın), ki göklerde ve yerde hamd O'na mahsustur." mealindeki 17. ve 18. ayetleri ve ilgili ayetler tefsir edilerek namazın belirlenmiş beş vakitte emredilmesinin hikmeti ders verilir. Namazın ve ibadetin manası ile namaz sırasında ve sonrasında tekrarlanan mukaddes kelimeler izah edilir. Sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı vakitlerinin her birisinin mühim bir inkılab başında olup büyük inkılabları hatırlattığı, Cenab-ı Allah'ın büyük icraatlerinin ve külli nimetlerinin işareti olduğu, Cenab-ı Allah'ın gün içindeki büyük tasarruflarına işaret ederek kudretin yıl, asır ve devirler içindeki mucizelerini ve rahmetin bu vakitlerdeki hediyelerini hatırlattığı ve bu nedenle insanın fıtraten temel görevi, ibadetin esası ve üzerine kesin bir borç olan namazın bu vakitlerde emredildiği izah edilir. Gece kılınan teheccüd namazının kabir gecesinde ve berzah karanlığında çok lüzumlu bir ışık ve ertesi günün sabah namazının ise haşir sabahını ihtar ettiği ders verilir. İnsan şu kainatın küçük bir nüshası ve namazlarda okunan Fatiha Kur’an'ın bir simgesi olduğu gibi namazın da bütün ibadetlerin bir fihristesi ve tüm varlıkların çeşit çeşit ibadetlerinin bir haritası olduğu izah edilir.

İsimleri, Telifi, Neşri ve Basımıyla İlgili Bilgiler

Diğer İsimleri:

Telif Dili: Türkçe

Telifiyle İlgili Bilgiler: Bu risalenin de içinde yer aldığı Sözleri Bediüzzaman'ın 1 Mart 1927'de geldiği Barla'da 1927-1929 arasında telif etmiştir.

Neşriyle/Basımıyla İlgili Bilgiler: Kur'an harfleriyle kitap basımının yasaklanması üzerine ilk başta elle çoğaltılan bu risale ancak 1956-1959 yıllarında matbaalarda büyük kitaplar basıldığında Sözler kitabının içinde yer almıştır.

İçeriği: Namazın belirlenmiş beş vakitte emredilmesinin hikmeti 5 nüktede ders verilir:

1. Nükte: Namazın manası ile tesbih, tekbir ve hamdin namazın çekirdekleri olduğu izah edilir.
2. Nükte: İbadetin manası tarif edilir.
3. Nükte: İnsanın kainat; Fatiha'nın Kur’an; ve namazın bütün ibadetlerin fihristesi olduğu izah edilir.
4. Nükte: 5 vaktin gün, sene, insan ömrü ve alemin devirlerindeki inkılaplara karşılık geldiği izah edilir.
5. Nükte: 5 vakit kılınan namaz ve namaz sırasında ve sonrasında tekrarlanan mukaddes kelimeler geniş şekilde izah edilir

Uzunluğu: 7,5 büyük sayfa

Ekleri:

Bu Risaledeki Tevafuklar:

Bu Risaleye Gaybi İşaretler:

Risale-i Nur'da Derc Edildiği ve Benzer İçerikli Yerler

• Sözler adlı büyük kitapta tamamı mevcuttur.
• Küçük Sözler adlı küçük kitapta tamamı mevcuttur.
• İman Hakikatları adlı küçük kitapta tamamı mevcuttur.

---

• 4. Söz namazın kıymetini ders veren temsilî bir hikâyecik içerir
• 11. Söz'de namazın çeşitli zikir ve hareketleriyle işaret ettiği vazifelerden ve makamatlardan bahsedilmiştir
• 21. Söz'ün Birinci Makamında namazdan usanan nefse mühim dersler mevcuttur

Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği

• Bediüzzaman 9. Sözde namazın çekirdekleri olduğu söylediği Subhanallah, Elhamdülillah ve Allahu Ekber kelimelerinin üç muazzam hakikate işaret ettiğini ve insanın kâinatta gördüğü hayrete, şükre sevkeden ve büyüklüğü hatırlatan şeylerden aldığı hayret ve lezzet ve heybetten doğan sorularına pek kuvvetli cevap olduğunu beyan eder.
• Bir talebesi 17. Lem'anın 9. Notasının, 9. Söz’ün bir çekirdeği olduğunu söyler.

Bu Risalenin Kıymeti Hakkındaki Bahisler

Namaza dair fazilet ve mükâfat menbaı olan Dördüncü ve Dokuzuncu ve Yirmi Birinci Sözler, ruhumun karanlık köşelerini nâkabil-i tarif bir surette tenvir etmiştir. Kemal-i aşk ve şevkle tetebbu ettiğim bu şaheser, şüphe bulutları içinde vakitlerini bir hiç için zayi edip giden ehl-i gaflete ve gençlik hevesatına esir olup mürur-u zamanla nâdim olarak tarîk-ı hakikati arayanlara bir refik-i hayat olsun.

Zekâi

(Barla L.)

Bu Risaleye Atıflar

Evet, nasıl ki Dokuzuncu Söz’de, bu kelime iki arkadaşıyla bütün ibadatın fihristesi olan namazın çekirdekleri ve hülâsaları ve içinde ve tesbihatında tekrar ile namazın manasını takviye için سُبْحَانَ اللّٰهِ ۞ ‌‌اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ ۞ اَللّٰهُ اَكْبَرُ üç muazzam hakikatlere ve insanın kâinatta gördüğü medar-ı hayret, medar-ı şükran ve medar-ı azamet ve kibriya, acib ve güzel ve büyük, pek çok fevkalâde şeylerden aldığı hayret ve lezzet ve heybetten neş’et eden suallerine pek kuvvetli cevap verdiği gibi On Altıncı Söz’ün âhirinde izah edilen şu:

Nasıl bir nefer, bayramda bir müşir ile beraber huzur-u padişaha girer; sair vakitte zabitinin makamı ile onu tanır. Aynen öyle de her adam hacda bir derece veliler gibi Cenab-ı Hakk’ı رَبُّ الْاَرَضِ وَ رَبُّ الْعَالَمٖينَ unvanı ile tanımaya başlar. Ve o kibriya mertebeleri kalbine açıldıkça ruhunu istila eden mükerrer ve hararetli hayret suallerine yine اَللّٰهُ اَكْبَرُ tekrarıyla umumuna cevap verdiği misillü; On Üçüncü Lem’a’nın âhirinde izahı bulunan ki şeytanların en ehemmiyetli desiselerini köküyle kesip cevab-ı kat’î veren yine اَللّٰهُ اَكْبَرُ olduğu gibi bizim âhiret hakkındaki sualimize de kısa fakat kuvvetli cevap verdiği misillü ‌اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ cümlesi dahi haşri ihtar edip ister.

(11. Şua)

---

Zühre, Habbe, Katre ve Zeyli’nin Arabî bir nüshası bu fakire ihda buyurulmuş, bir gün tercümesinin de yapılacağına işaret olunmuştu. Demek, zamanı geldi ve benim gibi Arabî bilmeyen kardeşlerin manevî arzuları, Zühre’nin tercümesine vesile oldu. Çok muhtasar olarak duygularımı arz edeceğim:

…

Dokuzuncu Nota: Bugünün Dokuzuncu Söz’ünün bir çekirdeği olduğunu…

…

Hulusi

(Barla Lahikası)

Bu Risale Hakkında Fihristte Geçen Kısım

فَسُبْحَانَ اللّٰهِ حٖينَ تُمْسُونَ وَحٖينَ تُصْبِحُونَ

وَلَهُ الْحَمْدُ فِى السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ وَعَشِيًّا وَحٖينَ تُظْهِرُونَ

âyetinin mealinde ve beş vakit namaz hakkındaki âyâtın gayet mühim bir sırrını beş nükte ile tefsir etmekle beraber, malûm olan beş vakit namazın o vakitlere hikmet-i tahsisini o kadar güzel ve şirin bir tarzda beyan ediyor ki zerre miktar şuuru bulunan bir insan, bu cazibedar hikmet ve parlak hakikate karşı teslime mecbur olur. Ve cesed-i insan havaya, suya, gıdaya muhtaç olduğu gibi ruh-u insan da namaza muhtaç bulunduğunu gayet kat’î bir surette beyan eder.

(Fihrist (Sözler))

---

وَيُقِيمُونَ الصَّلَوةَ

Çok letaif-i mühimmesinden en mühim latifesini ve en güzel meyvesini ve en tatlı faydasını Dokuzuncu ve On Birinci Söz'ler ve Yirmi Birinci Söz'ün birinci kısmı ve Dördüncü Söz gayet güzel bir surette beyan etmiştir.

(Fihrist Risalesi)

Bu Risaledeki Temsiller/Misaller

Nasıl ki haftalık bir saatin saniye ve dakika ve saat ve günlerini sayan milleri birbirine bakarlar, birbirinin misalidirler ve birbirinin hükmünü alırlar. Öyle de Cenab-ı Hakk’ın bir saat-i kübrası olan şu âlem-i dünyanın saniyesi hükmünde olan gece ve gündüz deveranı ve dakikaları sayan seneler ve saatleri sayan tabakat-ı ömr-ü insan ve günleri sayan edvar-ı ömr-ü âlem birbirine bakarlar, birbirinin misalidirler ve birbirinin hükmündedirler ve birbirini hatırlatırlar.

---

İşâ vakti ise âlem-i zulümat, nehar âleminin bütün âsârını siyah kefeni ile setretmesini hem kışın beyaz kefeni ile ölmüş yerin yüzünü örtmesini…

Bu Risalede Geçen Ayetler

Bkz. 9. Söz'de Geçen Ayetler Listesi

Cenab-ı Allah'ın Bu Risalede Geçen İsim, Sıfat ve Şuunatı

1. Allah
2. Bâki-i Lâyezal
3. Bâki-i Sermedî
4. Celil-i Lâyezal
5. Cemil-i Bâki
6. Cemil-i Lemyezel
7. Cenab-ı Hak
8. Cenab-ı Mün’im-i Hakiki
9. Daim-i Bâki
10. Ganiyy-i Mutlak
11. Hafîz-i Rahîm
12. Hakîm-i Zülkemal
13. Hâlık-ı arz ve semavat
14. Hâlık-ı mevt ve hayat
15. Kadîm-i Bâki
16. Kadîm-i Lemyezel
17. Kadîr-i Kerîm
18. Kadîr-i Mutlak
19. Kadîr-i Zülcelal
20. Kahhar-ı Zülcelal
21. Kâmil-i Mutlak
22. Kayyum-u Bâki
23. Kayyum-u Sermedî
24. Mabud
25. Mabud-u Lemyezel
26. Mahbub-u Bâki
27. Mahbub-u Hakiki
28. Mahbub-u Lâyezal
29. Mâlik
30. Mâlik-i Yevmi’d-din
31. Mevla
32. Mutasarrıf-ı Hakiki
33. Mün’im-i Hakiki
34. Rab
35. Rabb-i A’lâ
36. Rabb-i Azîm
37. Rabbü’l-âlemîn
38. Rahîm-i Kerîm
39. Rahîm-i Sermedî
40. Rahîm-i Zülcemal
41. Rahman
42. Rahman-ı Rahîm
43. Rahman-ı Zülkemal
44. Samed
45. Sâni’-i Zülcelal
46. Zat-ı Zülcelal
47. مُقَلِّبُ الَّيْلِ وَ النَّهَارِ
    Meali: Gece ve gündüzü çeviren
48. مُسَخِّرُ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ
    Meali: Güneşe ve aya boyun eğdiren

Peygamberimizin Bu Risalede Geçen İsim ve Sıfatları

1. Âhir Zaman Peygamberi
2. Muhammed-i Arabî
3. Resul-i Ekrem

Kur'an'ın Bu Risalede Geçen İsim ve Sıfatları

1. Kur’an-ı Azîmüşşan

Bu Risalede Geçen Salavatlar

1. اَللّٰهُمَّ صَلِّ وَ سَلِّمْ عَلٰى مَنْ اَرْسَلْتَهُ مُعَلِّمًا لِعِبَادِكَ لِيُعَلِّمَهُمْ كَيْفِيَّةَ مَعْرِفَتِكَ وَ الْعُبُودِيَّةَ لَكَ وَ مُعَرِّفًا لِكُنُوزِ اَسْمَائِكَ وَ تَرْجُمَانًا لِاٰيَاتِ كِتَابِ كَائِنَاتِكَ وَ مِرْاٰتًا بِعُبُودِيَّتِهٖ لِجَمَالِ رُبُوبِيَّتِكَ وَ عَلٰى اٰلِهٖ وَ صَحْبِهٖ اَجْمَعٖينَ وَ ارْحَمْنَا وَ ارْحَمِ الْمُؤْمِنٖينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ اٰمٖينَ بِرَحْمَتِكَ يَا اَرْحَمَ الرَّاحِمٖينَ
   Meali: Allahım, Efendimiz Muhammed'e ve âline ve ashâbına, Kur'ân'ın ilk indiği günden kıyametin kopmasına kadar onu okuyan herbir okuyucunun okuduğu herbir kelimenin hava dalgalarının aynalarında Rahmân'ın izniyle yansıyan bütün kelimelerinin bütün harfleri sayısınca salât ve selâm et. Ve bunlar adedince, bize, anne ve babamıza, erkek ve kadın bütün mü'minlere rahmetinle merhamet et, ey merhamet edenlerin en merhametlisi. Âmin. Âlemlerin Rabbi olan Allah'a hamd olsun.

Bu Risalede Geçen Zikirler

1. Sübhanallah
   Meali: Allah'ın seni kusurlardan takdis ederim
2. Allahu Ekber
   Meali: Allah en/daha büyüktür
3. Elhamdülillah
   Meali: Hamd Allah'a aittir
4. سُبْحَانَ رَبِّىَ الْعَظٖيمِ
   Meali: Büyük ve yüce olan Rabbimi her türlü noksandan tenzih ederim.
5. سُبْحَانَ رَبِّىَ الْاَعْلٰى
   Meali: En yüce olan Rabbimi her türlü noksandan tenzih ederim.
6. لَٓا اُحِبُّ الْاٰفِلٖينَ
   Meali: Ben öyle sönüp batanları sevmem

Bu Risalede Geçen Darb-ı Meseller/Deyimler

1. Elini çekmek
2. Yüzünü Çevirmek

Bu Risalede Geçen Düstur, Kaide ve Tespitler

1. İnsan kainatın küçük bir misalidir.
   Aslı: Nasıl ki insan, şu âlem-i kebirin bir misal-i musağğarıdır...
2. Fatiha Kur’an'ın nurlu bir temsalidir.
   Aslı: Fatiha-i Şerife, şu Kur’an-ı Azîmüşşan’ın bir timsal-i münevveridir.
3. Namaz bütün ibadetlerin fihristesidir.
   Aslı: Namaz dahi bütün ibadatın envaını şâmil bir fihriste-i nuraniyedir ve bütün esnaf-ı mahlukatın elvan-ı ibadetlerine işaret eden bir harita-i kudsiyedir.

Bu Risalede Bahsi Geçen Şahıslar, Eserleri ve Eserlerinden Alıntılar

1. İbrahim (as): Yatsı namazında Hz. İbrahim'in (as) Kur'an'da da geçen لَٓا اُحِبُّ الْاٰفِلٖينَ nidasıyla Cenab-ı Allah'ın dergahına iltica etmekten bahis geçer.

İlgili Maddeler/Kategoriler

• Sözler: Dokuzuncu sözün içinde olduğu büyük kitap
• Namaz: Dokuzuncu Söz'ün ana mevzuu olan dinin direği olan farz ibadet
• 9. Söz'de Geçen Ayetler Listesi
• 4. Söz: Namazın kıymetini ders veren temsilî bir hikâyecik içeren risale
• Namaz: 9. Söz'de belirlenmiş beş vakitte emredilmesinin hikmeti ders verilen farz ibadet
• 11. Söz: Namazın çeşitli zikir ve hareketleriyle işaret ettiği vazifelerden ve makamatlardan bahsedilen risale
• 21. Söz: Birinci makamı namazdan usanan nefse mühim dersler içeren risale

Önceki Risale: Sekizinci Söz ← Sözler → Onuncu Söz: Sonraki Risale