İsmail Hakkı İzmirli

İsmail Hakkı İzmirli Osmanlı'nın son devrinde öğretmenlik, müderrislik, müdürlük, Dârü’l-hikmeti’l-İslâmiyye’de azalık ve reislik yapmış bir kelam alimidir. Yeşilay'ın kuruluşunda Üstad ile beraber bulunmuştur. Medreselerin ıslahıyla ilgili çalışmalarda müfettişlik yapmıştır. Cumhuriyet döneminde İlahiyat Fakültesi reisliği yaptı. Abdullah Cevdet'in İslam aleyhinde tercüme ettiği kitap hakkında rapor hazırlama komisyonunda yer aldı. Cumhuriyet’in başlarında gündeme gelen namazda sûre ve duaların Türkçe okunması hakkında Arapça’yı telaffuz etmede zorlananların namazda âyetlerin Türkçe çevirisini okumalarına fıkhî cevazın bulunduğunu ifade eden bir rapor hazırlamıştır.[1]
Osmanlının 1. Dünya savaşını kaybetmesinin ardından imzalamak zorunda kaldığı Mondros Mütarekesinden (30 Ekim 1918) ve bunun üzerine İngilizlerin işgal etmek üzere İstanbul'a gelmesinden (13 Kasım 1918) çok kısa bir süre, 21 Aralık 1918 tarihinde Anglikan Kilisesi İlim heyetinden Arthur Bouthwood imzasıyla Osmanlı meşihat (Şeyhülislamlık) dairesine bir mektup geldi. Mektupta İslam dinine dair 4 veya 6 soru sorulmuş ve 600 veya 30.000 kelime ile cevap istenmişti. Şeyhülislamlık bu sorulara cevap verilmesi için Darü’l Hikmet’il İslamiyeyi görevlendirdi. Bu kurum da üyelerin her birinden ayrı ayrı cevap hazırlamalarını istedi. Buna bazı İslam alimleri cevap hazırladı. İzmirli İsmail Hakkı tarafından hazırlanan eser kiliseye verilecek cevap olarak kabul edildi ama Osmanlı Devletinin yıkılışı nedeniyle cevap kiliseye iletilemedi. TBMM Hükümeti döneminde bu çalışma yayınlandı.[2]
Şahsi Bilgiler
Diğer İsimleri: İzmirli İsmail Hakkı
Doğum Yeri ve Tarihi: İzmir, 1869[1]
Vefat Yeri ve Tarihi: Ankara, 1946[1]
Kabrinin Yeri: Cebeci Asri Mezarlığı, 23 Ada 148 Parsel
Eserleri
Kelam vb. konularda çok sayıda eseri vardır.
Bediüzzaman Said Nursi ile Görüşmeleri
Darü'l Hikmeti'l İslamiye'de görüşmüşlerdir.
Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği
Üstadla tanışmamız kırk seneyi geçti. O zamanlar hemen her gün idarehaneye gelir; Âkifler, Naimler, Ferîdler, İzmirlilerle birlikte saatlerce tatlı tatlı musahabelerde bulunurduk.
Eşref Edib
(Tarihçe-i Hayat, Isparta hayatı)
Risale-i Nur'daki Diğer Alakalı Yerler
İlgili Resimler/Fotoğraflar
İlgili Maddeler
- Darü'l Hikmeti'l İslamiye: İzmirli İsmail Hakkı'nın azalık ve reislik yaptığı dini müessese.
- Anglikan Kilisesinin Meşihat Dairesine Mektup Göndermesi: 21 Aralık 1918 tarihinde Anglikan Kilisesinden Osmanlı Şeyhülislamlık İslam dinine dair cevaplanması istenen soruları içeren bir mektup gönderilmiş ve cevaben İsmail Hakkı İzmirli'nın hazırladığı eser kiliseye verilecek cevap olarak kabul edilmiştir