Kuran:Ankebut

Önceki Sure: Kasas ← Kur'an → Rum: Sonraki Sure

29. Ankebut Suresi

٢٩﴾ ﺳُﻮﺭَﺓُ ﺍﻟْﻌَﻨْﻜَﺒُﻮﺕِ

{Mekke'de nâzil olan bu sûre 69 âyettir. "Ankebût", örümcek demektir. 41. âyetinde kâfirlerin işleri örümcek ağına benzetildiği için sûre bu ismi almıştır.}

ﺑِﺴْﻢِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍﻟﺮَّﺣْﻤَﻦِ ﺍﻟﺮَّﺣِﻴﻢِ

Cüz 20

1

ﺍﻟٓﻢٓ ﴿١﴾

1- Elif. Lâm. Mîm.

2

ﺍَﺣَﺴِﺐَ ﺍﻟﻨَّﺎﺱُ ﺍَﻥْ ﻳُﺘْﺮَﻛُٓﻮﺍ ﺍَﻥْ ﻳَﻘُﻮﻟُٓﻮﺍ ﺍَﻣَﻨَّﺎ ﻭَﻫُﻢْ ﻟﺎَ ﻳُﻔْﺘَﻨُﻮﻥَ﴿٢﴾

2- İnsanlar, imtihandan geçirilmeden, sadece "İman ettik" demeleriyle bırakılıvereceklerini mi sandılar?

{Bu âyetin, imanları sebebiyle çeşitli işkencelere maruz kalan bazı sahâbîler hakkında nâzil olduğu rivayet edilmiştir.}

3

ﻭَﻟَﻘَﺪْ ﻓَﺘَﻨَّﺎ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻣِﻦْ ﻗَﺒْﻠِﻬِﻢْ ﻓَﻠَﻴَﻌْﻠَﻤَﻦَّ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺻَﺪَﻗُﻮﺍ ﻭَﻟَﻴَﻌْﻠَﻤَﻦَّ ﺍﻟْﻜَﺎﺫِﺑِﻴﻦَ﴿٣﴾

3- Andolsun ki, biz onlardan öncekileri de imtihandan geçirmişizdir. Elbette Allah, doğruları ortaya çıkaracak, yalancıları da mutlaka ortaya koyacaktır.

4

ﺍَﻡْ ﺣَﺴِﺐَ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻳَﻌْﻤَﻠُﻮﻥَ ﺍﻟﺴَّﻴِّﺌَﺎﺕِ ﺍَﻥْ ﻳَﺴْﺒِﻘُﻮﻧَﺎ ﺳَٓﺎﺀَ ﻣَﺎ ﻳَﺤْﻜُﻤُﻮﻥَ﴿٤﴾

4- Yoksa kötülükleri yapanlar bizden kaçabileceklerini mi sandılar? Ne kadar kötü (ne yanlış) hüküm veriyorlar!

5

ﻣَﻦْ ﻛَﺎﻥَ ﻳَﺮْﺟُﻮﺍ ﻟِﻘَٓﺎﺀَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻓَﺎِﻥَّ ﺍَﺟَﻞَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻟَﺎَﺕٍ ﻭَﻫُﻮَ ﺍﻟﺴَّﻤِﻴﻊُ ﺍﻟْﻌَﻠِﻴﻢُ﴿٥﴾

5- Kim Allah'a kavuşmayı umuyorsa, bilsin ki Allah'ın tayin ettiği o vakit elbet gelecektir. O, her şeyi işiten ve bilendir.

6

ﻭَﻣَﻦْ ﺟَﺎﻫَﺪَ ﻓَﺎِﻧَّﻤَﺎ ﻳُﺠَﺎﻫِﺪُ ﻟِﻨَﻔْﺴِﻪِ ﺍِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻟَﻐَﻨِﻰٌّ ﻋَﻦِ ﺍﻟْﻌَﺎﻟَﻤِﻴﻦَ﴿٦﴾

6- Cihad eden, ancak kendisi için cihad etmiş olur. Şüphesiz Allah, âlemlerden müstağnîdir. (O'nun hiçbir şeye ihtiyacı yoktur).

7

ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُﻮﺍ ﻭَﻋَﻤِﻠُﻮﺍ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤَﺎﺕِ ﻟَﻨُﻜَﻔِّﺮَﻥَّ ﻋَﻨْﻬُﻢْ ﺳَﻴِّﺌَﺎﺗِﻬِﻢْ ﻭَﻟَﻨَﺠْﺰِﻳَﻨَّﻬُﻢْ ﺍَﺣْﺴَﻦَ ﺍﻟَّﺬِﻯ ﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻳَﻌْﻤَﻠُﻮﻥَ﴿٧﴾

7- İman edip iyi işler yapanların (geçmiş) kötülüklerini elbette örteriz ve onlara, yaptıklarının daha güzeli ile karşılık veririz.

8

ﻭَﻭَﺻَّﻴْﻨَﺎ ﺍﻟْﺎِﻧْﺴَﺎﻥَ ﺑِﻮَﺍﻟِﺪَﻳْﻪِ ﺣُﺴْﻨًﺎ ﻭَﺍِﻥْ ﺟَﺎﻫَﺪَﺍﻙَ ﻟِﺘُﺸْﺮِﻙَ ﺑِﻰ ﻣَﺎ ﻟَﻴْﺲَ ﻟَﻚَ ﺑِﻪِ ﻋِﻠْﻢٌ ﻓَﻠﺎَ ﺗُﻄِﻌْﻬُﻤَﺎ ﺍِﻟَﻰَّ ﻣَﺮْﺟِﻌُﻜُﻢْ ﻓَﺎُﻧَﺒِّﺌُﻜُﻢْ ﺑِﻤَﺎ ﻛُﻨْﺘُﻢْ ﺗَﻌْﻤَﻠُﻮﻥَ﴿٨﴾

8- Biz, insana, ana-babasına iyi davranmasını tavsiye etmişizdir. Eğer onlar, seni, hakkında bilgin olmayan bir şeyi (körü körüne) bana ortak koşman için zorlarlarsa, onlara itaat etme. Dönüşünüz ancak banadır. O zaman size yapmış olduklarınızı haber vereceğim.

9

ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُﻮﺍ ﻭَﻋَﻤِﻠُﻮﺍ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤَﺎﺕِ ﻟَﻨُﺪْﺧِﻠَﻨَّﻬُﻢْ ﻓِﻰ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤِﻴﻦَ﴿٩﴾

9- İman edip iyi işler yapanları, muhakkak sâlihler (zümresi) içine katarız.

10

ﻭَﻣِﻦَ ﺍﻟﻨَّﺎﺱِ ﻣَﻦْ ﻳَﻘُﻮﻝُ ﺍَﻣَﻨَّﺎ ﺑِﺎﻟﻠَّﻪِ ﻓَﺎِﺫَٓﺍ ﺍُﻭ ﺫِﻯَ ﻓِﻰ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺟَﻌَﻞَ ﻓِﺘْﻨَﺔَ ﺍﻟﻨَّﺎﺱِ ﻛَﻌَﺬَﺍﺏِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻭَﻟَﺌِﻦْ ﺟَٓﺎﺀَ ﻧَﺼْﺮٌ ﻣِﻦْ ﺭَﺑِّﻚَ ﻟَﻴَﻘُﻮﻟُﻦَّ ﺍِﻧَّﺎ ﻛُﻨَّﺎ ﻣَﻌَﻜُﻢْ ﺍَﻭَ ﻟَﻴْﺲَ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﺑِﺎَﻋْﻠَﻢَ ﺑِﻤَﺎ ﻓِﻰ ﺻُﺪُﻭﺭِ ﺍﻟْﻌَﺎﻟَﻤِﻴﻦَ﴿١٠﴾

10- İnsanlardan kimi vardır ki: "Allah'a inandık" der; fakat Allah uğrunda eziyete uğratıldığı zaman, insanların işkencesini Allah'ın azabı gibi tutar. Halbuki Rabbinden bir nusret gelecek olsa, mutlaka, "Doğrusu biz de sizinle beraberdik" derler. İyi de, Allah, herkesin kalbindekileri en iyi bilen değil midir?

{Bu manaya göre, samimi iman sahibi olmayan bu gibi kimselerin, Allah yolunda eziyete uğradıklarında, karşılaştıkları dünyevî işkenceleri, Allah'ın ahiretteki azabına denk tutmaları anlatılmış olur. Bir de, "İnsanlardan gördüğü ezayı, Allah'ın azabı imiş gibi sayar" manası verilmektedir.}

11

ﻭَﻟَﻴَﻌْﻠَﻤَﻦَّ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُﻮﺍ ﻭَﻟَﻴَﻌْﻠَﻤَﻦَّ ﺍﻟْﻤُﻨَﺎﻓِﻘِﻴﻦَ﴿١١﴾

11- Allah, elbette (O'na gönülden) iman edenleri de bilir, iki yüzlüleri de bilir (ortaya çıkaracaktır).

12

ﻭَﻗَﺎﻝَ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻛَﻔَﺮُﻭﺍ ﻟِﻠَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُﻮﺍ ﺍﺗَّﺒِﻌﻮُﺍ ﺳَﺒِﻴﻠَﻨَﺎ ﻭَﻟْﻨَﺤْﻤِﻞْ ﺧَﻄَﺎﻳَﺎﻛُﻢْ ﻭَﻣَﺎﻫُﻢْ ﺑِﺤَﺎﻣِﻠِﻴﻦَ ﻣِﻦْ ﺧَﻄَﺎﻳَﺎﻫُﻢْ ﻣِﻦْ ﺷَﻰْﺀٍ ﺍِﻧَّﻬُﻢْ ﻟَﻜَﺎﺫِﺑُﻮﻥَ﴿١٢﴾

12- Kâfirler, iman edenlere: Bizim yolumuza uyun, sizin günahlarınızı biz yüklenelim, derler. Halbuki onların hiçbir günahını yüklenecek değillerdir. Gerçekte onlar, kesinlikle yalan söylemektedirler.

13

ﻭَﻟَﻴَﺤْﻤِﻠُﻦَّ ﺍَﺛْﻘَﺎﻟَﻬُﻢْ ﻭَﺍَﺛْﻘَﺎﻟﺎً ﻣَﻊَ ﺍَﺛْﻘَﺎﻟِﻬِﻢْ ﻭَﻟَﻴُﺴْﺌَﻠُﻦَّ ﻳَﻮْﻡَ ﺍﻟْﻘِﻴَﻤَﺔِ ﻋَﻤَّﺎ ﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻳَﻔْﺘَﺮُﻭﻥَ ﴿١٣﴾

13- (Fakat gerçek şu ki) elbette kendi yüklerini (veballerini), kendi yükleriyle birlikte nice yükleri taşıyacaklar ve uydurup durdukları şeylerden kıyamet günü mutlaka sorguya çekileceklerdir.

{12. âyette, kâfirlerin başkalarının günahını yüklenmeyeceği belirtilirken, bu âyette, doğru yoldan saptırdıkları kişilerin veballerini de taşıyacakları ifade edilmektedir. Fakat burada uyumsuz bir durum yoktur. Zira önceki âyette, kâfirlerin, saptırmak istedikleri kimseleri kandırmak için onlara "Sizin günahınızı biz yükleneceğiz" deyip onların günahlarını kaldırmayı vaad ettikleri anlatılmaktadır. Her iki âyet birlikte incelendiğinde, hiç kimsenin başkasının günahını -bizzat kendisi çekmeyi göze alsa bile- kaldırtmaya gücü yetmeyeceği, bununla birlikte, başkalarını doğru yoldan saptıranların kat kat vebal yüklenecekleri, fakat böylece, yoldan sapanların da kendi günahlarından kurtulmuş olmayacakları anlaşılmaktadır.}

14

ﻭَﻟَﻘَﺪْ ﺍَﺭْﺳَﻠْﻨَﺎ ﻧُﻮﺣًﺎ ﺍِﻟَﻰ ﻗَﻮْﻣِﻪِ ﻓَﻠَﺒِﺚَ ﻓِﻴﻬِﻢْ ﺍَﻟْﻒَ ﺳَﻨَﺔٍ ﺍِﻟﺎَّ ﺧَﻤْﺴِﻴﻦَ ﻋَﺎﻣًﺎ ﻓَﺎَﺧَﺬَﻫُﻢُ ﺍﻟﻄُّﻮﻓَﺎﻥُ ﻭَﻫُﻢْ ﻇَﺎﻟِﻤُﻮﻥَ﴿١٤﴾

14- Andolsun ki biz Nuh'u kendi kavmine gönderdik de o bin yıldan elli yıl eksik bir süre onların arasında kaldı. Sonunda onlar zulümlerini sürdürürken tufan kendilerini yakalayıverdi.

15

ﻓَﺎَﻧْﺠَﻴْﻨَﺎﻩُ ﻭَﺍَﺻْﺤَﺎﺏَ ﺍﻟﺴَّﻔِﻴﻨَﺔِ ﻭَﺟَﻌَﻠْﻨَﺎﻫَٓﺎ ﺍَﻳَﺔً ﻟِﻠْﻌَﺎﻟَﻤِﻴﻦَ﴿١٥﴾

15- Fakat biz onu ve gemidekileri kurtardık ve bunu âlemlere bir ibret yaptık.

16

ﻭَﺍِﺑْﺮَﻫِﻴﻢَ ﺍِﺫْ ﻗَﺎﻝَ ﻟِﻘَﻮْﻣِﻪِ ﺍﻋْﺒُﺪُﻭﺍ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻭَﺍﺗَّﻘُﻮﻩُ ﺫَﻟِﻜُﻢْ ﺧَﻴْﺮٌ ﻟَﻜُﻢْ ﺍِﻥْ ﻛُﻨْﺘُﻢْ ﺗَﻌْﻠَﻤُﻮﻥَ﴿١٦﴾

16- İbrahim'i de gönderdik. O kavmine şöyle demişti: Allah'a kulluk edin. O'na karşı gelmekten sakının. Eğer bilmiş olsanız bu sizin için daha hayırlıdır.

17

ﺍِﻧَّﻤَﺎ ﺗَﻌْﺒُﺪُﻭﻥَ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻥِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍَﻭْﺛَﺎﻧًﺎ ﻭَﺗَﺨْﻠُﻘُﻮﻥَ ﺍِﻓْﻜًﺎ ﺍِﻥَّ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺗَﻌْﺒُﺪُﻭﻥَ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻥِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻟﺎَﻳَﻤْﻠِﻜُﻮﻥَ ﻟَﻜُﻢْ ﺭِﺯْﻗًﺎ ﻓَﺎﺑْﺘَﻐُﻮﺍ ﻋِﻨْﺪَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍﻟﺮِّﺯْﻕَ ﻭَﺍﻋْﺒُﺪُﻭﻩُ ﻭَﺍﺷْﻜُﺮُﻭﺍ ﻟَﻪُ ﺍِﻟَﻴْﻪِ ﺗُﺮْﺟَﻌُﻮﻥَ﴿١٧﴾

17- Siz Allah'ı bırakıp birtakım putlara tapıyor, asılsız sözler uyduruyorsunuz. Bilmelisiniz ki, Allah'ı bırakıp da taptıklarınız, size rızık veremezler. O halde rızkı Allah katında arayın. O'na kulluk edin ve O'na şükredin. Ancak O'na döndürüleceksiniz.

18

ﻭَﺍِﻥْ ﺗُﻜَﺬِّﺑُﻮﺍ ﻓَﻘَﺪْ ﻛَﺬَّﺏَ ﺍُﻣَﻢٌ ﻣِﻦْ ﻗَﺒْﻠِﻜُﻢْ ﻭَﻣَﺎ ﻋَﻠَﻰ ﺍﻟﺮَّﺳُﻮﻝِ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻟْﺒَﻠﺎَﻍُ ﺍﻟْﻤُﺒِﻴﻦُ﴿١٨﴾

18- Eğer (size tebliğ edileni) yalan sayarsanız, bilin ki sizden önceki birçok milletler de (kendilerine tebliğ edileni) yalan saymışlardır. Peygamber'e düşen, yalnız açık bir tebliğdir.

19

ﺍَﻭَ ﻟَﻢْ ﻳَﺮَﻭْﺍ ﻛَﻴْﻒَ ﻳُﺒْﺪِﻯُٔ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﺍﻟْﺨَﻠْﻖَ ﺛُﻢَّ ﻳُﻌِﻴﺪُﻩُ ﺍِﻥَّ ﺫَﻟِﻚَ ﻋَﻠَﻰ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻳَﺴِﻴﺮٌ﴿١٩﴾

19- Allah'ın, yaratmayı nasıl başlattığını, sonra bunu(nasıl) tekrarladığını görmediler mi? Şüphesiz bu, Allah'a göre kolaydır.

20

ﻗُﻞْ ﺳِﻴﺮُﻭﺍ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺎَﺭْﺽِ ﻓَﺎﻧْﻈُﺮُﻭﺍ ﻛَﻴْﻒَ ﺑَﺪَﺍَ ﺍﻟْﺨَﻠْﻖَ ﺛُﻢَّ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻳُﻨْﺸِﻰﺀُ ﺍﻟﻨَّﺸْﺎَﺓَ ﺍﻟْﺎَﺧِﺮَﺓَ ﺍِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻋَﻠَﻰ ﻛُﻞِّ ﺷَﻰْﺀٍ ﻗَﺪِﻳﺮٌ ﴿٢٠﴾

20- De ki: Yeryüzünde gezip dolaşın da, Allah ilk baştan nasıl yaratmış bir bakın. İşte Allah bundan sonra (aynı şekilde) ahiret hayatını da yaratacaktır. Gerçekten Allah her şeye kadirdir.

21

ﻳُﻌَﺬِّﺏُ ﻣَﻦْ ﻳَﺸَٓﺎﺀُ ﻭَﻳَﺮْﺣَﻢُ ﻣَﻦْ ﻳَﺸَٓﺎﺀُ ﻭَﺍِﻟَﻴْﻪِ ﺗُﻘْﻠَﺒُﻮﻥَ﴿٢١﴾

21- O, dilediğine azabeder, dilediğini esirger. Ancak O'na döndürüleceksiniz.

22

ﻭَﻣَٓﺎ ﺍَﻧْﺘُﻢْ ﺑِﻤُﻌْﺠِﺰِﻳﻦَ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺎَﺭْﺽِ ﻭَﻟﺎَ ﻓِﻰ ﺍﻟﺴَّﻤَٓﺎﺀِ ﻭَﻣَﺎﻟَﻜُﻢْ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻥِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻣِﻦْ ﻭَﻟِﻰٍّ ﻭَﻟﺎَ ﻧَﺼِﻴﺮٍ ﴿٢٢﴾

22- Siz ne yeryüzünde ne de gökte (Allah'ı) âciz bırakamazsınız. Allah'tan başka bir dost ve yardımcı da bulamazsınız.

{İlâhî hükümden kurtulmak için ne yeryüzünün en gizli yerine saklanmanın, ne de gökyüzüne çıkmanın fayda vermeyeceği anlatılmakta, insanların göğe çıkacaklarına da dolaylı olarak işaret edilmektedir.}

23

ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻛَﻔَﺮُﻭﺍ ﺑِﺎَﻳَﺎﺕِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻭَﻟِﻘَٓﺎﺋِﻪِٓ ﺍُﻭ ﻟَٓﺌِﻚَ ﻳَﺌِﺴُﻮﺍ ﻣِﻦْ ﺭَﺣْﻤَﺘِﻰ ﻭَﺍُﻭ ﻟَٓﺌِﻚَ ﻟَﻬُﻢْ ﻋَﺬَﺍﺏٌ ﺍَﻟِﻴﻢٌ﴿٢٣﴾

23- Allah'ın âyetlerini ve O'na kavuşmayı inkâr edenler -işte onlar- benim rahmetimden ümitlerini kesmişlerdir ve onlar için acıklı bir azap vardır.

24

ﻓَﻤَﺎ ﻛَﺎﻥَ ﺟَﻮَﺍﺏَ ﻗَﻮْﻣِﻪِٓ ﺍِﻟﺎَّٓ ﺍَﻥْ ﻗَﺎﻟُﻮﺍ ﺍﻗْﺘُﻠُﻮﻩُ ﺍَﻭْ ﺣَﺮِّﻗُﻮﻩُ ﻓَﺎَﻧْﺠَﻴﻪُ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻣِﻦَ ﺍﻟﻨَّﺎﺭِ ﺍِﻥَّ ﻓِﻰ ﺫَﻟِﻚَ ﻟَﺎَﻳَﺎﺕٍ ﻟِﻘَﻮْﻡٍ ﻳُﻮْٔﻣِﻨُﻮﻥَ﴿٢٤﴾

24- Kavminin (İbrahim'e) cevabı ise: "Onu öldürün yahut yakın!" demelerinden ibaret oldu. Ama Allah onu ateşten kurtardı. Doğrusu bunda, iman eden bir kavim için ibretler vardır.

25

ﻭَﻗَﺎﻝَ ﺍِﻧَّﻤَﺎ ﺍﺗَّﺨَﺬْﺗُﻢْ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻥِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍَﻭْﺛَﺎﻧًﺎ ﻣَﻮَﺩَّﺓَ ﺑَﻴْﻨِﻜُﻢْ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺤَﻴَﻮﺓِ ﺍﻟﺪُّﻧْﻴَﺎ ﺛُﻢَّ ﻳَﻮْﻡَ ﺍﻟْﻘِﻴَﻤَﺔِ ﻳَﻜْﻔُﺮُ ﺑَﻌْﻀُﻜُﻢْ ﺑِﺒَﻌْﺾٍ ﻭَﻳَﻠْﻌَﻦُ ﺑَﻌْﻀُﻜُﻢْ ﺑَﻌْﻀًﺎ ﻭَﻣَﺎْﻭَﻳﻜُﻢُ ﺍﻟﻨَّﺎﺭُ ﻭَﻣَﺎﻟَﻜُﻢْ ﻣِﻦْ ﻧَﺎﺻِﺮِﻳﻦَ ﴿٢٥﴾

25- (İbrahim onlara) dedi ki: Siz, sırf aranızdaki dünya hayatına has muhabbet uğruna Allah'ı bırakıp birtakım putlar edindiniz. Sonra kıyamet günü (gelip çattığında ise) birbirinizi tanımazlıktan gelecek ve birbirinize lânet okuyacaksınız. Varacağınız yer cehennemdir ve hiç yardımcınız da yoktur.

26

ﻓَﺎَﻣَﻦَ ﻟَﻪُ ﻟُﻮﻁٌ ﻭَﻗَﺎﻝَ ﺍِﻧِّﻰ ﻣُﻬَﺎﺟِﺮٌ ﺍِﻟَﻰ ﺭَﺑِّﻰ ﺍِﻧَّﻪُ ﻫُﻮَ ﺍﻟْﻌَﺰِﻳﺰُ ﺍﻟْﺤَﻜِﻴﻢُ﴿٢٦﴾

26- Bunun üzerine Lût ona iman etti ve (İbrahim): Doğrusu ben Rabbim'e(emrettiği yere) hicret ediyorum. Şüphesiz O, mutlak güç ve hikmet sahibidir, dedi.

{Lût Peygamber, Hz. İbrahim'in kardeş çocuğudur. Peygamber olduğu dikkate alındığında, onun daha önce küfürde olup da iman getirdiği düşünülemez. Âyette Hz. İbrahim'i ilk tasdik edenin Lût aleyhisselâm olduğuna işaret edilmektedir.

Hz. İbrahim'in, zevcesi Sâre ve Hz. Lût ile birlikte, -kendi doğum yeri olduğu söylenen- Küsâ köyünden Harrân'a, oradan Şam'a gittiği ve nihayet Filistin'e, Lût peygamberin ise Sodom denen yere indiği rivayet olunmaktadır. Âyet daha çok bu rivayete göre manalandırılmaktadır. Bununla birlikte, "Doğrusu ben Rabbime iltica ediyorum" şeklinde bir mana da verilmektedir.}

27

ﻭَﻭَﻫَﺒْﻨَﺎ ﻟَﻪُٓ ﺍِﺳْﺤَﻖَ ﻭَﻳَﻌْﻘُﻮﺏَ ﻭَﺟَﻌَﻠْﻨَﺎ ﻓِﻰ ﺫُﺭِّﻳَّﺘِﻪِ ﺍﻟﻨُّﺒُﻮَّﺓَ ﻭَﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏَ ﻭَﺍَﺗَﻴْﻨَﺎﻩُ ﺍَﺟْﺮَﻩُ ﻓِﻰ ﺍﻟﺪُّﻧْﻴَﺎ ﻭَﺍِﻧَّﻪُ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺎَﺧِﺮَﺓِ ﻟَﻤِﻦَ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤِﻴﻦَ﴿٢٧﴾

27- Ona İshak ve Ya'kub'u bağışladık. Peygamberliği ve kitapları, onun soyundan gelenlere verdik. Ona dünyada mükâfatını verdik. Şüphesiz o, ahirette de sâlihler (zümresin) dendir.

28

ﻭَﻟُﻮﻃًﺎ ﺍِﺫْ ﻗَﺎﻝَ ﻟِﻘَﻮْﻣِﻪِٓ ﺍِﻧَّﻜُﻢْ ﻟَﺘَﺎْﺗُﻮﻥَ ﺍﻟْﻔَﺎﺣِﺸَﺔَ ﻣَﺎﺳَﺒَﻘَﻜُﻢْ ﺑِﻬَﺎ ﻣِﻦْ ﺍَﺣَﺪٍ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻌَﺎﻟَﻤِﻴﻦَ﴿٢٨﴾

28- Lût'u da (gönderdik). O, kavmine demişti ki: Gerçekten siz, daha önce hiçbir milletin yapmadığı bir hayâsızlığı yapıyorsunuz!

29

ﺍَﺋِﻨَّﻜُﻢْ ﻟَﺘَﺎْﺗُﻮﻥَ ﺍﻟﺮِّﺟَﺎﻝَ ﻭَﺗَﻘْﻄَﻌُﻮﻥَ ﺍﻟﺴَّﺒِﻴﻞَ ﻭَﺗَﺎْﺗُﻮﻥَ ﻓِﻰ ﻧَﺎﺩِﻳﻜُﻢُ ﺍﻟْﻤُﻨْﻜَﺮَ ﻓَﻤَﺎ ﻛَﺎﻥَ ﺟَﻮَﺍﺏَ ﻗَﻮْﻣِﻪِٓ ﺍِﻟﺎَّٓ ﺍَﻥْ ﻗَﺎﻟُﻮﺍ ﺍﺋْﺘِﻨَﺎ ﺑِﻌَﺬَﺍﺏِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍِﻥْ ﻛُﻨْﺖَ ﻣِﻦَ ﺍﻟﺼَّﺎﺩِﻗِﻴﻦَ﴿٢٩﴾

29- (Bu ilâhî ikazdan sonra hâla) siz, ille de erkeklere yaklaşacak, yol kesecek ve toplantılarınızda edepsizlikler yapacak mısınız! Kavminin cevabı ise, şöyle demelerinden ibaret oldu: (Yaptıklarımızın kötülüğü ve azaba uğrayacağımız konusunda) doğru söyleyenlerden isen, Allah'ın azabını getir bize!

30

ﻗَﺎﻝَ ﺭَﺏِّ ﺍﻧْﺼُﺮْﻧِﻰ ﻋَﻠَﻰ ﺍﻟْﻘَﻮْﻡِ ﺍﻟْﻤُﻔْﺴِﺪِﻳﻦَ ﴿٣٠﴾

30- (Lût:) Şu fesatçılar güruhuna karşı bana yardım eyle Rabbim! dedi.

{Lût (a.s.)ın duası üzerine Allah, genç delikanlılar suretinde melekler gönderdi. Sapıklar onlara da tecavüze yeltendiler ve sonunda helâk oldular.}

31

ﻭَﻟَﻤَّﺎ ﺟَٓﺎﺀَﺕْ ﺭُﺳُﻠُﻨَٓﺎ ﺍِﺑْﺮَﻫِﻴﻢَ ﺑِﺎﻟْﺒُﺸْﺮَﻯ ﻗَﺎﻟُٓﻮﺍ ﺍِﻧَّﺎ ﻣُﻬْﻠِﻜُٓﻮﺍ ﺍَﻫْﻞِ ﻫَﺬِﻩِ ﺍﻟْﻘَﺮْﻳَﺔِ ﺍِﻥَّ ﺍَﻫْﻠَﻬَﺎ ﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻇَﺎﻟِﻤِﻴﻦَ ﴿٣١﴾

31- Elçilerimiz İbrahim'e (iki oğul ihsan edeceğimize dair) müjdeyi getirdiklerinde şöyle dediler: Biz bu memleket halkını helâk edeceğiz. Çünkü oranın halkı zalim kimselerdir.

32

ﻗَﺎﻝَ ﺍِﻥَّ ﻓِﻴﻬَﺎ ﻟُﻮﻃًﺎ ﻗَﺎﻟُﻮﺍ ﻧَﺤْﻦُ ﺍَﻋْﻠَﻢُ ﺑِﻤَﻦْ ﻓِﻴﻬَﺎ ﻟَﻨُﻨَﺠِّﻴَﻨَّﻪُ ﻭَﺍَﻫْﻠَﻪُٓ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻣْﺮَﺍَﺗَﻪُ ﻛَﺎﻧَﺖْ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻐَﺎﺑِﺮِﻳﻦَ﴿٣٢﴾

32- (İbrahim) dedi ki: Ama orada Lût var! Şöyle cevap verdiler: Biz orada kimlerin bulunduğunu çok iyi biliyoruz. Onu ve ailesini elbette kurtaracağız. Yalnız karısı müstesna; o, (azapta) kalacaklar arasındadır.

33

ﻭَﻟَﻤَّٓﺎ ﺍَﻥْ ﺟَٓﺎﺀَﺕْ ﺭُﺳُﻠُﻨَﺎ ﻟُﻮﻃًﺎ ﺳِٓﻰﺀَ ﺑِﻬِﻢْ ﻭَﺿَﺎﻕَ ﺑِﻬِﻢْ ﺫَﺭْﻋًﺎ ﻭَﻗَﺎﻟﻮُﺍ ﻟﺎَ ﺗَﺨَﻒْ ﻭَﻟﺎَ ﺗَﺤْﺰَﻥْ ﺍِﻧَّﺎ ﻣُﻨَﺠُّﻮﻙَ ﻭَﺍَﻫْﻠَﻚَ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻣْﺮَﺍَﺗَﻚَ ﻛَﺎﻧَﺖْ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻐَﺎﺑِﺮِﻳﻦَ﴿٣٣﴾

33- Elçilerimiz Lût'a gelince, Lût onlar hakkında tasalandı ve (onları korumak için) ne yapacağını bilemedi. Ona: Korkma, tasalanma! Çünkü biz seni de aileni de kurtaracağız. Yalnız, (azapta) kalacaklar arasında bulunan karın müstesna, dediler.

{Melekler, insan kılığında geldiklerinden, ilk önce Hz. Lût onların melek olduğunu anlayamadı. Delikanlı şekline bürünmüş oldukları için, kavminin onlara da sarkıntılık etmesinden endişelendi. Bunun üzerine melekler, durumu açıklığa kavuşturdular.}

34

ﺍِﻧَّﺎ ﻣُﻨْﺰِﻟُﻮﻥَ ﻋَﻠَٓﻰ ﺍَﻫْﻞِ ﻫَﺬِﻩِ ﺍﻟْﻘَﺮْﻳَﺔِ ﺭِﺟْﺰًﺍ ﻣِﻦَ ﺍﻟﺴَّﻤَٓﺎﺀِ ﺑِﻤَﺎ ﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻳَﻔْﺴُﻘُﻮﻥَ﴿٣٤﴾

34- "Biz, şüphesiz, bu memleket halkının üzerine, yoldan çıkmalarına karşılık gökten (feci) bir azap indireceğiz."

35

ﻭَﻟَﻘَﺪْ ﺗَﺮَﻛْﻨَﺎ ﻣِﻨْﻬَٓﺎ ﺍَﻳَﺔً ﺑَﻴِّﻨَﺔً ﻟِﻘَﻮْﻡٍ ﻳَﻌْﻘِﻠُﻮﻥَ﴿٣٥﴾

35- Andolsun ki, biz, aklını kullanacak bir kavim için oradan apaçık bir ibret nişânesi bırakmışızdır.

{Bu nişâne, helâk edilen kavmin başına gelenlerle ilgili hikâyeler, harap olan yurtlarının kalıntıları, gökten yağdırılan taşlar, kapkara akan nehirler şeklindeki izahlarla tefsir edilmiştir.}

36

ﻭَﺍِﻟَﻰ ﻣَﺪْﻳَﻦَ ﺍَﺧَﺎﻫُﻢْ ﺷُﻌَﻴْﺒًﺎ ﻓَﻘَﺎﻝَ ﻳَﺎ ﻗَﻮْﻡِ ﺍﻋْﺒُﺪُﻭﺍ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻭَﺍﺭْﺟُﻮﺍ ﺍﻟْﻴَﻮْﻡَ ﺍﻟْﺎَﺧِﺮَ ﻭَﻟﺎَ ﺗَﻌْﺜَﻮْﺍ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺎَﺭْﺽِ ﻣُﻔْﺴِﺪِﻳﻦَ﴿٣٦﴾

36- Medyen'e de kardeşleri Şuayb'ı gönderdik ve Şuayb: Ey kavmim! Allah'a kulluk edin, ahiret gününe umut bağlayın, yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmayın! dedi.

{Âyetin "Ahiret gününe umut bağlayın" diye manalandırılan kısmı, "Ahirette sevap verileceğini umduğunuz işler yapın", "Ahiret gününden korkun" şeklinde açıklanmıştır.}

37

ﻓَﻜَﺬَّﺑُﻮﻩُ ﻓَﺎَﺧَﺬَﺗْﻬُﻢُ ﺍﻟﺮَّﺟْﻔَﺔُ ﻓَﺎَﺻْﺒَﺤُﻮﺍ ﻓِﻰ ﺩَﺍﺭِﻫِﻢْ ﺟَﺎﺛِﻤِﻴﻦَ ﴿٣٧﴾

37- Fakat onu yalancılıkla itham ettiler. Derken, kendilerini bir sarsıntı yakalayıverdi ve yurtlarında diz üstü çöke kaldılar.

{"Sarsıntı" şeklinde manalandırılan "racfe" kelimesi, bu olayda deprem ve Cebrail aleyhisselâmın kalplere ürküntü veren bağırışı (sayha) şekillerinde tefsir edilmiştir. Bu ikinci tefsire göre, "Onları bir titreme aldı" tarzında bir mananın verilmesi de mümkündür.}

38

ﻭَﻋَﺎﺩًﺍ ﻭَﺛَﻤُﻮﺩَ ﺍ ﻭَﻗَﺪْ ﺗَﺒَﻴَّﻦَ ﻟَﻜُﻢْ ﻣِﻦْ ﻣَﺴَﺎﻛِﻨِﻬِﻢْ ﻭَﺯَﻳَّﻦَ ﻟَﻬُﻢُ ﺍﻟﺸَّﻴْﻄَﺎﻥُ ﺍَﻋْﻤَﺎﻟَﻬُﻢْ ﻓَﺼَﺪَّﻫُﻢْ ﻋَﻦِ ﺍﻟﺴَّﺒِﻴﻞِ ﻭَﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻣُﺴْﺘَﺒْﺼِﺮِﻳﻦَ ﴿٣٨﴾

38- Âd ve Semûd'u da (helâk ettik). Sizin için, (onların başına nelerin geldiği) oturdukları yerlerden apaçık anlaşılmaktadır. Şeytan onlara yaptıkları işleri güzel gösterip onları doğru yoldan çıkardı. Oysa bakıp görebilecek durumdaydılar.

39

ﻭَﻗَﺎﺭُﻭﻥَ ﻭَﻓِﺮْﻋَﻮْﻥَ ﻭَﻫَﺎﻣَﺎﻥَ ﻭَﻟَﻘَﺪْ ﺟَٓﺎﺀَﻫُﻢْ ﻣُﻮﺳَﻰ ﺑِﺎﻟْﺒَﻴِّﻨَﺎﺕِ ﻓَﺎﺳْﺘَﻜْﺒَﺮُﻭﺍ ﻓِﻰ ﺍﻟْﺎَﺭْﺽِ ﻭَﻣَﺎ ﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﺳَﺎﺑِﻘِﻴﻦَ ﴿٣٩﴾

39- Karun'u, Firavun'u ve Hâmân'ı da (helâk ettik). Andolsun ki, Musa onlara apaçık deliller getirmişti de onlar yeryüzünde büyüklük taslamışlardı. Halbuki (azabımızı aşıp) geçebilecek değillerdi.

40

ﻓَﻜُﻠﺎًّ ﺍَﺧَﺬْﻧَﺎ ﺑِﺬَﻧْﺒِﻪِ ﻓَﻤِﻨْﻬُﻢْ ﻣَﻦْ ﺍَﺭْﺳَﻠْﻨَﺎ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﺣَﺎﺻِﺒًﺎ ﻭَﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻣَﻦْ ﺍَﺧَﺬَﺗْﻪُ ﺍﻟﺼَّﻴْﺤَﺔُ ﻭَﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻣَﻦْ ﺧَﺴَﻔْﻨَﺎ ﺑِﻪِ ﺍﻟْﺎَﺭْﺽَ ﻭَﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻣَﻦْ ﺍَﻏْﺮَﻗْﻨَﺎ ﻭَﻣَﺎﻛَﺎﻥَ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻟِﻴَﻈْﻠِﻤَﻬُﻢْ ﻭَﻟَﻜِﻦْ ﻛَﺎﻧُٓﻮﺍ ﺍَﻧْﻔُﺴَﻬُﻢْ ﻳَﻈْﻠِﻤُﻮﻥَ﴿٤٠﴾

40- Nitekim, onlardan her birini günahı sebebiyle cezalandırdık. Kiminin üzerine taşlar savuran rüzgârlar gönderdik, kimini korkunç bir ses yakaladı, kimini yerin dibine geçirdik, kimini de suda boğduk. Allah onlara zulmetmiyor, asıl onlar kendilerine zulmediyorlardı.

41

ﻣَﺜَﻞُ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍﺗَّﺨَﺬُﻭﺍ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻥِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍَﻭْﻟِﻴَٓﺎﺀَ ﻛَﻤَﺜَﻞِ ﺍﻟْﻌَﻨْﻜَﺒُﻮﺕِ ﺍِﺗَّﺨَﺬَﺕْ ﺑَﻴْﺘًﺎ ﻭَﺍِﻥَّ ﺍَﻭْﻫَﻦَ ﺍﻟْﺒُﻴُﻮﺕِ ﻟَﺒَﻴْﺖُ ﺍﻟْﻌَﻨْﻜَﺒُﻮﺕِ ﻟَﻮْ ﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻳَﻌْﻠَﻤُﻮﻥَ﴿٤١﴾

41- Allah'tan başka dostlar edinenlerin durumu, örümceğin durumu gibidir. Örümcek bir yuva edinir; halbuki yuvaların en çürüğü şüphesiz örümcek yuvasıdır. Keşke bilselerdi!

{Allah'tan başkasını dost edinerek kendilerine destek arayanların durumu, âyette örümceğe benzetilmiştir. Âyette özlü olarak ifade edildiği üzere, örümcek bütün bütün evsiz değildir, kendine bir yuva edinir; fakat örümcek yuvasının çürüklüğü meşhur meseldir. İşte örümceğin edindiği yuva ne kadar zayıfsa, Allah'tan başkasının destek ve himayesine güvenenlerin tutamağı da öylesine çürüktür.}

42

ﺍِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻳَﻌْﻠَﻢُ ﻣَﺎ ﻳَﺪْﻋُﻮﻥَ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻧِﻪِ ﻣِﻦْ ﺷَﻰْﺀٍ ﻭَﻫُﻮَ ﺍﻟْﻌَﺰِﻳﺰُ ﺍﻟْﺤَﻜِﻴﻢُ﴿٤٢﴾

42- Allah, onların kendisini bırakıp da hangi şeye yalvardıklarını şüphesiz bilir. O, mutlak güç ve hikmet sahibidir.

43

ﻭَﺗِﻠْﻚَ ﺍﻟْﺎَﻣْﺜَﺎﻝُ ﻧَﻀْﺮِﺑُﻬَﺎ ﻟِﻠﻨَّﺎﺱِ ﻭَﻣَﺎ ﻳَﻌْﻘِﻠُﻬَٓﺎ ﺍِﻟﺎَّﺍﻟْﻌَﺎﻟِﻤُﻮﻥَ﴿٤٣﴾

43- İşte biz, bu temsilleri insanlar için getiriyoruz; fakat onları ancak bilenler düşünüp anlayabilir.

{Kureyş'in cahilleri ve beyinsiz takımı, "Muhammed'in Rabbi, sinekten, örümcekten temsiller getiriyor" diye gülüp alay ediyorlardı. Bu misallerin "insanlar" için verildiği belirtilerek, hayvandan farkı olmayan bu cahil ve düşüncesiz kimselerin bunu anlayamayacaklarına işaret edilmektedir.}

44

ﺧَﻠَﻖَ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﺍﻟﺴَّﻤَﻮَﺍﺕِ ﻭَﺍﻟْﺎَﺭْﺽَ ﺑِﺎﻟْﺤَﻖِّ ﺍِﻥَّ ﻓِﻰ ﺫَﻟِﻚَ ﻟَﺎَﻳَﺔً ﻟِﻠْﻤُﻮْٔﻣِﻨِﻴﻦَ ﴿٤٤﴾

44- Allah, gökleri ve yeri hak olarak (yerli yerince) yarattı. Şüphesiz bunda, iman edenler için (Allah'ın varlık ve kudretine) bir nişâne bulunmaktadır.

45

ﺍُﺗْﻞُ ﻣَٓﺎ ﺍُ ﻭﺣِﻰَ ﺍِﻟَﻴْﻚَ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏِ ﻭَﺍَﻗِﻢِ ﺍﻟﺼَّﻠَﻮﺓَ ﺍِﻥَّ ﺍﻟﺼَّﻠَﻮﺓَ ﺗَﻨْﻬَﻰ ﻋَﻦِ ﺍﻟْﻔَﺤْﺸَٓﺎﺀِ ﻭَﺍﻟْﻤُﻨْﻜَﺮِ ﻭَﻟَﺬِﻛْﺮُ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﺍَﻛْﺒَﺮُ ﻭَﺍﻟﻠَّﻪُ ﻳَﻌْﻠَﻢُ ﻣَﺎﺗَﺼْﻨَﻌُﻮﻥَ﴿٤٥﴾

45- (Resûlüm!) Sana vahyedilen Kitab'ı oku ve namazı kıl. Muhakkak ki, namaz, hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar. Allah'ı anmak elbette (ibadetlerin) en büyüğüdür. Allah yaptıklarınızı bilir.

{Âyet, günaha götüren isteklerin baskısından kurtulmanın ve ruh yüceliğine erişmenin en sağlam yolunu göstermektedir. Şüphesiz bu, en geniş manada "Allah'ı anmak"tır. Kur'an tilâveti ve namaz, bunun en başta gelen şekilleridir.

Gerçekten, Kur'an'ın manalarını düşünenler için, Kur'an tilâveti, daha önce farkına varılamayan bir çok manaların açığa çıkmasını sağlar; kişiyi ulvî bir âleme götürür. Kur'an tilâvetinin fazileti ile ilgili pek çok hadis vardır.

Hakkı verilerek kılınan namazın da, ruhu ulvîleştireceği ve mutlaka kötülükten alıkoyacağı, bu âyette ve bir çok hadiste ısrarla belirtilmektedir. İyiliğe sevketmeyen, kötülüklerden alıkoymayan bir namaz ise, İslâm büyükleri tarafından, sırtta taşınan bir vebal olarak nitelendirilmiştir.}

Cüz 21

46

ﻭَﻟﺎَ ﺗُﺠَﺎﺩِﻟُٓﻮﺍ ﺍَﻫْﻞَ ﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏِ ﺍِﻟﺎَّ ﺑِﺎﻟَّﺘِﻰ ﻫِﻰَ ﺍَﺣْﺴَﻦُ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻇَﻠَﻤُﻮﺍ ﻣِﻨْﻬُﻢْ ﻭَﻗُﻮﻟُٓﻮﺍ ﺍَﻣَﻨَّﺎ ﺑِﺎﻟَّﺬِٓﻯ ﺍُﻧْﺰِﻝَ ﺍِﻟَﻴْﻨَﺎ ﻭَﺍُﻧْﺰِﻝَ ﺍِﻟَﻴْﻜُﻢْ ﻭَﺍِﻟَﻬُﻨَﺎ ﻭَﺍِﻟَﻬُﻜُﻢْ ﻭَﺍﺣِﺪٌ ﻭَﻧَﺤْﻦُ ﻟَﻪُ ﻣُﺴْﻠِﻤُﻮﻥَ﴿٤٦﴾

46- İçlerinden zulmedenleri bir yana, ehl-i kitapla ancak en güzel yoldan mücadele edin ve deyin ki: Bize indirilene de, size indirilene de iman ettik. Bizim İlâhımız da sizin İlâhınız da birdir ve biz O'na teslim olmuşuzdur.

47

ﻭَﻛَﺬَﻟِﻚَ ﺍَﻧْﺰَﻟْﻨَٓﺎ ﺍِﻟَﻴْﻚَ ﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏَ ﻓَﺎﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﺗَﻴْﻨَﺎﻫُﻢُ ﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏَ ﻳُﻮْٔﻣِﻨُﻮﻥَ ﺑِﻪِ ﻭَﻣِﻦْ ﻫَٓﻮ ُٔﻟﺎَٓﺀِ ﻣَﻦْ ﻳُﻮْٔﻣِﻦُ ﺑِﻪِ ﻭَﻣَﺎ ﻳَﺠْﺤَﺪُ ﺑِﺎَﻳَﺎﺗِﻨَٓﺎ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻟْﻜَﺎﻓِﺮُﻭﻥَ﴿٤٧﴾

47- (Resûlüm!) İşte böylece sana (önceki kitapları tasdik eden) bu Kitab'ı indirdik. Onun için, kendilerine kitap verdiklerimiz ona iman ediyorlar. Şunlardan (Araplardan) da ona iman eden nice kimseler vardır. Âyetlerimizi, ancak kâfirler (inatları yüzünden) bile bile inkâr eder.

{Tefsirlerde, bu âyet ile, Abdullah b. Selâm ve Übey b. Ka'b gibi Kur'an'a iman eden ehl-i kitaba işaret edildiği belirtilmektedir.}

48

ﻭَﻣَﺎ ﻛُﻨْﺖَ ﺗَﺘْﻠُﻮﺍ ﻣِﻦْ ﻗَﺒْﻠِﻪِ ﻣِﻦْ ﻛِﺘَﺎﺏٍ ﻭَﻟﺎَ ﺗَﺨُﻄُّﻪُ ﺑِﻴَﻤِﻴﻨِﻚَ ﺍِﺫًﺍ ﻟﺎَﺭْﺗَﺎﺏَ ﺍﻟْﻤُﺒْﻄِﻠُﻮﻥَ﴿٤٨﴾

48- Sen bundan önce ne bir yazı okur, ne de elinle onu yazardın. Öyle olsaydı, bâtıla uyanlar kuşku duyarlardı.

{Hz. Peygamber'in "ümmî" yani okuma-yazma bilmeyen bir kişi olmasının başlıca hikmeti, bu âyette açıklanmış olmaktadır: Eğer Resûl-i Ekrem, okuma-yazma bilen bir kişi olsaydı, ümmî olan peygamber için bile "Bu Kur'an'ı o uydurmuştur" demeye kalkan ve en açık mucizeleri inkâr eden müşrikler, iftiralarına bir ölçüde mesnet bulmuş olacaklar ve daha çok kimseleri kandırabileceklerdi.}

49

ﺑَﻞْ ﻫُﻮَ ﺍَﻳَﺎﺕٌ ﺑَﻴِّﻨَﺎﺕٌ ﻓِﻰ ﺻُﺪُﻭﺭِ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍُﻭ ﺗُﻮﺍ ﺍﻟْﻌِﻠْﻢَ ﻭَﻣَﺎ ﻳَﺠْﺤَﺪُ ﺑِﺎَﻳَﺎﺗِﻨَٓﺎ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻟﻈَّﺎﻟِﻤُﻮﻥَ﴿٤٩﴾

49- Hayır, o (Kur'an), kendilerine ilim verilenlerin sînelerinde (yer eden) apaçık âyetlerdir. Âyetlerimizi, ancak zalimler bile bile inkâr eder.

50

ﻭَﻗَﺎﻟُﻮﺍ ﻟَﻮْﻟﺎَٓ ﺍُﻧْﺰِﻝَ ﻋَﻠَﻴْﻪِ ﺍَﻳَﺎﺕٌ ﻣِﻦْ ﺭَﺑِّﻪِ ﻗُﻞْ ﺍِﻧَّﻤَﺎ ﺍﻟْﺎَﻳَﺎﺕُ ﻋِﻨْﺪَ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻭَﺍِﻧَّﻤَٓﺎ ﺍَﻧَ ﺎ ﻧَﺬِﻳﺮٌ ﻣُﺒِﻴﻦٌ﴿٥٠﴾

50- "Ona Rabbinden (başkaca) mucizeler indirilmeli değil miydi?" derler. De ki: Mucizeler ancak Allah'ın katındadır. Ben ise sadece apaçık bir uyarıcıyım.

51

ﺍَﻭَ ﻟَﻢْ ﻳَﻜْﻔِﻬِﻢْ ﺍَﻧَّٓﺎ ﺍَﻧْﺰَﻟْﻨَﺎ ﻋَﻠَﻴْﻚَ ﺍﻟْﻜِﺘَﺎﺏَ ﻳُﺘْﻠَﻰ ﻋَﻠَﻴْﻬِﻢْ ﺍِﻥَّ ﻓِﻰ ﺫَﻟِﻚَ ﻟَﺮَﺣْﻤَﺔً ﻭَﺫِﻛْﺮَﻯ ﻟِﻘَﻮْﻡٍ ﻳُﻮْٔﻣِﻨُﻮﻥَ ﴿٥١﴾

51- Kendilerine okunmakta olan Kitab'ı sana indirmemiz onlara yetmemiş mi? Elbette iman eden bir kavim için onda rahmet ve ibret vardır.

52

ﻗُﻞْ ﻛَﻔَﻰ ﺑِﺎﻟﻠَّﻪِ ﺑَﻴْﻨِﻰ ﻭَﺑَﻴْﻨَﻜُﻢْ ﺷَﻬِﻴﺪًﺍ ﻳَﻌْﻠَﻢُ ﻣَﺎﻓِﻰ ﺍﻟﺴَّﻤَﻮَﺍﺕِ ﻭَﺍﻟْﺎَﺭْﺽِ ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُﻮﺍ ﺑِﺎﻟْﺒَﺎﻃِﻞِ ﻭَﻛَﻔَﺮُﻭﺍ ﺑِﺎﻟﻠَّﻪِ ﺍُﻭ ﻟَٓﺌِﻚَ ﻫُﻢُ ﺍﻟْﺨَﺎﺳِﺮُﻭﻥَ﴿٥٢﴾

52- De ki: Benimle sizin aranızda şahit olarak Allah yeter. O, göklerde ve yerde ne varsa bilir. Bâtıla inanıp Allah'ı inkâr edenler (var ya), işte ziyana uğrayacaklar onlardır.

53

ﻭَﻳَﺴْﺘَﻌْﺠِﻠُﻮﻧَﻚَ ﺑِﺎﻟْﻌَﺬَﺍﺏِ ﻭَﻟَﻮْﻟﺎَٓ ﺍَﺟَﻞٌ ﻣُﺴَﻤًّﻰ ﻟَﺠَٓﺎﺀَﻫُﻢُ ﺍﻟْﻌَﺬَﺍﺏُ ﻭَﻟَﻴَﺎْﺗِﻴَﻨَّﻬُﻢْ ﺑَﻐْﺘَﺔً ﻭَﻫُﻢْ ﻟﺎَ ﻳَﺸْﻌُﺮُﻭﻥَ﴿٥٣﴾

53- Senden, azabı çarçabuk (getirmeni) istiyorlar. Eğer önceden tayin edilmiş bir vade olmasaydı, azap elbette onlara gelip çatmıştı. Fakat onlar farkında değilken, o ansızın kendilerine geliverecektir.

54

ﻳَﺴْﺘَﻌْﺠِﻠُﻮﻧَﻚَ ﺑِﺎﻟْﻌَﺬَﺍﺏِ ﻭَﺍِﻥَّ ﺟَﻬَﻨَّﻢَ ﻟَﻤُﺤِﻴﻄَﺔٌ ﺑِﺎﻟْﻜَﺎﻓِﺮِﻳﻦَ ﴿٥٤﴾

54- (Evet) senden azabı çarçabuk (getirmeni) istiyorlar. Hiç şüpheleri olmasın, cehennem kâfirleri çepeçevre kuşatacaktır.

55

ﻳَﻮْﻡَ ﻳَﻐْﺸَﻴﻬُﻢُ ﺍﻟْﻌَﺬَﺍﺏُ ﻣِﻦْ ﻓَﻮْﻗِﻬِﻢْ ﻭَﻣِﻦْ ﺗَﺤْﺖِ ﺍَﺭْﺟُﻠِﻬِﻢْ ﻭَﻳَﻘُﻮﻝُ ﺫُﻭﻗُﻮﺍ ﻣَﺎﻛُﻨْﺘُﻢْ ﺗَﻌْﻤَﻠُﻮﻥَ﴿٥٥﴾

55- O günde azap, onları hem üstlerinden hem ayaklarının altından saracak ve Allah (onlara): "Yaptıklarınızı (cezasını) tadın!" diyecektir.

56

ﻳَﺎ ﻋِﺒَﺎﺩِﻯَ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُٓﻮﺍ ﺍِﻥَّ ﺍَﺭْﺿِﻰ ﻭَﺍﺳِﻌَﺔٌ ﻓَﺎِﻳَّﺎﻯَ ﻓَﺎﻋْﺒُﺪُﻭﻥِ﴿٥٦﴾

56- Ey iman eden kullarım! Şüphesiz, benim arzım geniştir. O halde (nerede güven içinde olacaksanız orada) yalnız bana kulluk edin.

{Bu âyetin, işkenceye uğrayan Mekke müslümanlarının zayıfları hakkında nâzil olduğu rivayet edilmiştir.}

57

ﻛُﻞُّ ﻧَﻔْﺲٍ ﺫَٓﺍﺋِﻘَﺔُ ﺍﻟْﻤَﻮْﺕِ ﺛُﻢَّ ﺍِﻟَﻴْﻨَﺎ ﺗُﺮْﺟَﻌُﻮﻥَ﴿٥٧﴾

57- Her can ölümü tadacaktır. Sonunda bize döndürüleceksiniz.

58

ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺍَﻣَﻨُﻮﺍ ﻭَﻋَﻤِﻠُﻮﺍ ﺍﻟﺼَّﺎﻟِﺤَﺎﺕِ ﻟَﻨُﺒَﻮِّﺋَﻨَّﻬُﻢْ ﻣِﻦَ ﺍﻟْﺠَﻨَّﺔِ ﻏُﺮَﻓًﺎ ﺗَﺠْﺮِﻯ ﻣِﻦْ ﺗَﺤْﺘِﻬَﺎ ﺍﻟْﺎَﻧْﻬَﺎﺭُ ﺧَﺎﻟِﺪِﻳﻦَ ﻓِﻴﻬَﺎ ﻧِﻌْﻢَ ﺍَﺟْﺮُ ﺍﻟْﻌَﺎﻣِﻠِﻴﻦَ ﴿٥٨﴾

58- İman edip güzel işler yapanları, (evet) muhakkak ki onları, içinde ebedî kalmak üzere altlarından ırmaklar akan cennet köşklerine yerleştireceğiz. (Böyle iyi) işler yapanların mükâfatı ne güzeldir!

59

ﺍَﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺻَﺒَﺮُﻭﺍ ﻭَﻋَﻠَﻰ ﺭَﺑِّﻬِﻢْ ﻳَﺘَﻮَﻛَّﻠُﻮﻥَ﴿٥٩﴾

59- Onlar, sabreden kimselerdir ve yalnız Rablerine güvenip dayanmaktadırlar.

60

ﻭَﻛَﺎَﻳِّﻦْ ﻣِﻦْ ﺩَٓﺍﺑَّﺔٍ ﻟﺎَﺗَﺤْﻤِﻞُ ﺭِﺯْﻗَﻬَﺎ ﺍَﻟﻠَّﻪُ ﻳَﺮْﺯُﻗُﻬَﺎ ﻭَﺍِﻳَّﺎﻛُﻢْ ﻭَﻫُﻮَ ﺍﻟﺴَّﻤِﻴﻊُ ﺍﻟْﻌَﻠِﻴﻢُ﴿٦٠﴾

60- Nice canlı var ki, rızkını (yanında) taşımıyor. Onlara da size de rızık veren Allah'tır. O, her şeyi işitir ve bilir.

{Rivayete göre, Hz. Peygamber Mekke'de müşriklerden eziyet gören müslümanlara Medine'ye göç etmelerini söyleyince, onlar, "Oraya nasıl gideriz? Orada ne yerimiz yurdumuz, ne malımız mülkümüz var. Bizi kim yedirir içirir?" demişlerdi. Bunun üzerine inzâl edilen bu âyetle, yeryüzünde nice canlının, rızkını yanında taşımaktan âciz olduğu ve nicelerinin ertesi gün için rızık biriktirmeksizin yaşadığı, kısacası, rızkı verenin Allah olduğu hatırlatılmıştır.}

61

ﻭَﻟَﺌِﻦْ ﺳَﺎَﻟْﺘَﻬُﻢْ ﻣَﻦْ ﺧَﻠَﻖَ ﺍﻟﺴَّﻤَﻮَﺍﺕِ ﻭَﺍﻟْﺎَﺭْﺽَ ﻭَﺳَﺨَّﺮَ ﺍﻟﺸَّﻤْﺲَ ﻭَﺍﻟْﻘَﻤَﺮَ ﻟَﻴَﻘُﻮﻟُﻦَّ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻓَﺎَﻧَّﻰ ﻳُﻮْٔﻓَﻜُﻮﻥَ﴿٦١﴾

61- Andolsun ki onlara: "Gökleri ve yeri yaratan, güneşi ve ayı buyruğu altında tutan kimdir?" diye sorsan, mutlaka, "Allah" derler. O halde nasıl (haktan) çevrilip döndürülüyorlar?

62

ﺍَﻟﻠَّﻪُ ﻳَﺒْﺴُﻂُ ﺍﻟﺮِّﺯْﻕَ ﻟِﻤَﻦْ ﻳَﺸَٓﺎﺀُ ﻣِﻦْ ﻋِﺒَﺎﺩِﻩِ ﻭَﻳَﻘْﺪِﺭُ ﻟَﻪُ ﺍِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﺑِﻜُﻞِّ ﺷَﻰْﺀٍ ﻋَﻠِﻴﻢٌ﴿٦٢﴾

62- Allah rızkı kullarından dilediğine bol bol verir, dilediğine de kısar. Şüphesiz Allah her şeyi hakkıyla bilendir.

63

ﻭَﻟَﺌِﻦْ ﺳَﺎَﻟْﺘَﻬُﻢْ ﻣَﻦْ ﻧَﺰَّﻝَ ﻣِﻦَ ﺍﻟﺴَّﻤَٓﺎﺀِ ﻣَٓﺎﺀً ﻓَﺎَﺣْﻴَﺎ ﺑِﻪِ ﺍﻟْﺎَﺭْﺽَ ﻣِﻦْ ﺑَﻌْﺪِ ﻣَﻮْﺗِﻬَﺎ ﻟَﻴَﻘُﻮﻟُﻦَّ ﺍﻟﻠَّﻪُ ﻗُﻞِ ﺍﻟْﺤَﻤْﺪُ ﻟِﻠَّﻪِ ﺑَﻞْ ﺍَﻛْﺜَﺮُﻫُﻢْ ﻟﺎَﻳَﻌْﻘِﻠُﻮﻥَ ﴿٦٣﴾

63- Andolsun ki onlara: "Gökten su indirip onunla ölümünün ardından yeryüzünü canlandıran kimdir?" diye sorsan, mutlaka, "Allah" derler. De ki: (Öyleyse) hamd da Allah'a mahsustur. Fakat onların çoğu (söyledikleri üzerinde) düşünmezler.

64

ﻭَﻣَﺎ ﻫَﺬِﻩِ ﺍﻟْﺤَﻴَﻮﺓُ ﺍﻟﺪُّﻧْﻴَٓﺎ ﺍِﻟﺎَّ ﻟَﻬْﻮٌ ﻭَﻟَﻌِﺐٌ ﻭَﺍِﻥَّ ﺍﻟﺪَّﺍﺭَ ﺍﻟْﺎَﺧِﺮَﺓَ ﻟَﻬِﻰَ ﺍﻟْﺤَﻴَﻮَﺍﻥُ ﻟَﻮْﻛَﺎﻧُﻮﺍ ﻳَﻌْﻠَﻤُﻮﻥَ﴿٦٤﴾

64- Bu dünya hayatı sadece bir eğlenceden, bir oyundan ibarettir. Ahiret yurduna (oradaki hayata) gelince, işte asıl yaşama odur. Keşke bilmiş olsalardı!

65

ﻓَﺎِﺫَﺍ ﺭَﻛِﺒﻮُﺍ ﻓِﻰ ﺍﻟْﻔُﻠْﻚِ ﺩَﻋَﻮُﺍ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻣُﺨْﻠِﺼِﻴﻦَ ﻟَﻪُ ﺍﻟﺪِّﻳﻦَ ﻓَﻠَﻤَّﺎ ﻧَﺠَّﻴﻬُﻢْ ﺍِﻟَﻰ ﺍﻟْﺒَﺮِّ ﺍِﺫَﺍ ﻫُﻢْ ﻳُﺸْﺮِﻛُﻮﻥَ ﴿٦٥﴾

65- Gemiye bindikleri zaman, dini yalnız O'na has kılarak (ihlâsla) Allah'a yalvarırlar. Fakat onları sâlimen karaya çıkarınca, bir bakarsın ki, (Allah'a) ortak koşmaktadırlar.

66

ﻟِﻴَﻜْﻔُﺮُﻭﺍ ﺑِﻤَٓﺎ ﺍَﺗَﻴْﻨَﺎﻫُﻢْ ﻭَﻟِﻴَﺘَﻤَﺘَّﻌُﻮﺍ ﻓَﺴَﻮْﻑَ ﻳَﻌْﻠَﻤُﻮﻥَ﴿٦٦﴾

66- Kendilerine verdiklerimize karşı nankörlük etsinler ve sefa sürsünler bakalım! Ama yakında bilecekler!

67

ﺍَﻭَ ﻟَﻢْ ﻳَﺮَﻭْﺍ ﺍَﻧَّﺎ ﺟَﻌَﻠْﻨَﺎ ﺣَﺮَﻣًﺎ ﺍَﻣِﻨًﺎ ﻭَﻳُﺘَﺨَﻄَّﻒُ ﺍﻟﻨَّﺎﺱُ ﻣِﻦْ ﺣَﻮْﻟِﻬِﻢْ ﺍَﻓَﺒِﺎﻟْﺒَﺎﻃِﻞِ ﻳُﻮْٔﻣِﻨﻮُﻥَ ﻭَﺑِﻨِﻌْﻤَﺔِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻳَﻜْﻔُﺮُﻭﻥَ﴿٦٧﴾

67- Çevrelerinde insanlar kapılıp götürülürken, bizim (Mekke'yi) güven içinde kudsî bir yer yaptığımızı görmediler mi? Hâla bâtıla inanıp Allah'ın nimetine nankörlük mü ediyorlar?

{Âyette geçen "kapılıp götürülme", öldürülme, esir edilme ve soyulup yağmalanma gibi manalarla açıklanmıştır.}

68

ﻭَﻣَﻦْ ﺍَﻇْﻠَﻢُ ﻣِﻤَّﻦِ ﺍﻓْﺘَﺮَﻯ ﻋَﻠَﻰ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻛَﺬِﺑًﺎ ﺍَﻭْ ﻛَﺬَّﺏَ ﺑِﺎﻟْﺤَﻖِّ ﻟَﻤَّﺎ ﺟَٓﺎﺀَﻩُ ﺍَﻟَﻴْﺲَ ﻓِﻰ ﺟَﻬَﻨَّﻢَ ﻣَﺜْﻮًﻯ ﻟِﻠْﻜَﺎﻓِﺮِﻳﻦَ﴿٦٨﴾

68- Allah'a karşı yalan uyduran yahut kendisine hak gelmişken onu yalan sayandan daha zalimi kimdir? Cehennemde kâfirlere yer mi yok!

69

ﻭَﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﺟَﺎﻫَﺪُﻭﺍ ﻓِﻴﻨَﺎ ﻟَﻨَﻬْﺪِﻳَﻨَّﻬُﻢْ ﺳُﺒُﻠَﻨَﺎ ﻭَﺍِﻥَّ ﺍﻟﻠَّﻪَ ﻟَﻤَﻊَ ﺍﻟْﻤُﺤْﺴِﻨِﻴﻦَ﴿٦٩﴾

69- Ama bizim uğrumuzda cihad edenleri elbette kendi yollarımıza eriştireceğiz. Hiç şüphe yok ki Allah iyi davrananlarla beraberdir.

Önceki Sure: Kasas ← Kur'an → Rum: Sonraki Sure

test