İnsan 16 sayfasının kaynağını görüntüle

[[Kategori:İnsan Suresi]]
[[Kategori:İşarat-ül İ'caz'da Geçen Ayetler]]
[[Kategori:Risale-i Nur'da Geçen Ayetler]]
[[Kategori:Hizb-ül Kur'an Ayetleri]]
[[Kategori:İnsan Suresindeki Hizb-ül Kur'an Ayetleri]]
''Önceki Ayet: [[İnsan 15]] &larr; [[Kuran:İnsan|İnsan Suresi]] &rarr; [[İnsan 17]]: Sonraki Ayet''

[[Dosya:İnsan 15.png]]

[[Dosya:İnsan 16.png]]

'''Meali:''' 15-16- Yanlarında, gümüş kaplar ve billûr kâselerle, gümüş beyazlığında (billûr gibi) şeffaf kupalarla dolaşılır ki, sâkiler bunu (cennet şarabını) ölçüsünce tayin ve takdir ederler.

{Müfessirler, cennet kapları, kupaları ve kâselerinin gümüş ve billûrla tanıtılmasının, sadece bilinmeyeni bilinenle anlatmak maksadıyla yapılmış bir teşbih olduğunu belirtirler. Nitekim Abdullah b. Abbas, "Cennetteki nimetlerle dünyadakiler arasında isimlerinden başka bir benzerlik yoktur" demiştir.}

'''Kur'an'daki Yeri:''' [[Kuran:İnsan#16|29. Cüz, 578. Sayfa]]

'''Tilavet Notları:'''

'''Diğer Notlar:'''

==Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği==

Sual: [[Nur 43|{{Arabi|وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَٓاءِ مِنْ جِبَالٍ فٖيهَا مِنْ بَرَدٍ}}]] Âyet-i kerimenin zahirine göre yağmurun nüzulü, doludan müteşekkil semada bulunan dağlardandır. Bunun izahı?

Cevap: Bir kelâmın ne belâgata uygun ve ne akla muvafık ve ne mantığa mutabık mana-yı zahirîsine yapışıp, zahirinden ayrılmamak bir cümud ve bir sönüklüktür. Zira cennetin yemek kaplarının vasıfları hakkında [[İnsan 16|{{Arabi|قَوَارٖيرَ مِنْ فِضَّةٍ}}]] cümlesi bir istiare-i bedîiyeyi tazammun ettiği gibi [[Nur 43|{{Arabi|مِنْ جِبَالٍ فٖيهَا مِنْ بَرَدٍ}}]] dahi bir istiare-i bedîiyeyi ihtiva etmektedir. Şöyle ki:

Cennetin kapları ne şişeden ve ne gümüşten olmadıklarından bu cümlenin mana-yı zahirîsine hamli caiz değildir. Çünkü o kaplar(a), “Gümüşten yapılmış şişelerdir.” denilemez. Zira her iki unsur arasında mutabakat yoktur. Ancak [[İnsan 16|{{Arabi|قَوَارٖيرَ مِنْ فِضَّةٍ}}]] den mana-yı mecaziyle şişenin şeffafiyeti, gümüşün beyazlığı kasdedilmiştir. Yani “O kaplar şişeler gibi şeffaf, gümüş gibi beyazdırlar.”

Kezalik [[Nur 43|{{Arabi|مِنْ جِبَالٍ فٖيهَا مِنْ بَرَدٍ}}]] cümlesi de iki istiareyi tazammun etmiştir. Bu istiareler sâmi’in şairane bir hayaline müessestir. Bu hayal de âlem-i süflî ile âlem-i ulvi arasında bir nevi müşabehet ve mümaseleti mülahaza etmeye mebnidir.

Yani âlem-i süflî denilen arz, mevasim-i erbaada bilhassa bahar mevsiminde nasıl türlü türlü şekillere girer ve envaen zînetli, nakışlı elbiseleri giyer, ayrı ayrı manzaraları gösterir. Âlem-i ulvi olan semavat dahi bilhassa bulutlarıyla pek garib, acib keyfiyetlere, suretlere, renklere girer çıkar. Âdeta her iki âlem birbirine rekabet ediyorlar.

Bu iki âlem arasında şöylece bir müşabehet ve mümaseletin düşünülmesi de aralarında bir müsabaka ve rekabeti tahayyül etmekten neş’et eder. Şöyle ki:

Arz, sema güzellik müsabakasına girmek için lâzım gelen tuvaletleri yapıp hazırlıklarda bulundukları zaman arz, kış mevsiminde kardan mamul beyaz elbiselerini giyer. Bahar mevsiminde [[Zümrüt|zümrüt]] gibi yeşil halıları sahralarına serer. Yeşil kürkleri dağlarına giydirir. Başlarına beyaz sarıkları bağlar. Ve bu güzel inkılab ve manzaralarıyla kudret-i İlahiyenin mu’cizelerini, hikmet-i İlahiyenin nazarına arz eder.

Buna karşı cevv-i sema dahi azamet-i İlahiyeyi izhar etmek için kocaman dağları, tepeleri, dereleri ve saire garib, acib şeylerin şekillerini ve beyaz, siyah, kırmızı gibi boyalar ile boyalanmış pamuk yığınlarını andıran bulut kafilelerini ileriye sürerek nazar-ı hikmete takdim eder.

İşte bu iki âlem arasındaki hayalî müşabehetten dolayı bilhassa yaz mevsimindeki bulutları, Araplar tarafından dağlara, gemilere, bostanlara, derelere, develerin kafilelerine yapılan teşbihler, üsluplar nazar-ı belâgatta pek güzel görünür.

Binaenaleyh âlem-i ulvi ile âlem-i süflî arasında ve dolayısıyla bulutlar ile dağlar arasındaki müşabehet ve münasebete binaen [[Nur 43|{{Arabi|وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَٓاءِ مِنْ جِبَالٍ فٖيهَا مِنْ بَرَدٍ}}]] âyet-i kerimenin mana-yı beliğanesi “Dağların büyüklüğünde, dolunun renginde bulunan semadaki bulutlardan yağmurları inzal ediyoruz.” demekten ibarettir.

Bu güzel ve belâgatça makbul, akıl ve mantığa mutabık mana durur iken âyetin zahirine yapışıp “Beş yüz senelik bir mesafede iki dakikalık bir zaman zarfında yağmuru cirm-i semadan yeryüzüne indirmek.” gibi sakat bir manaya zehab etmek kâr-ı akıl değildir. Hikmet ve iktisat ve adem-i abesiyet reddeder.

Yolcuların gecesini korkunç göstermek için zikredilen [[Risale:İşarat-ül İ'caz (Ayet-Hadis Mealleri)#336|{{Arabi|فٖيهِ ظُلُمَاتٌ}}]] deki [[Risale:İşarat-ül İ'caz (Ayet-Hadis Mealleri)#337|{{Arabi|فٖيهِ}}]] nin takdimi, o musibetli gecenin şiddet-i zulmetinden dehşet alanlarca güya çok gecelerin zulmetleri toplanıp, o gecenin zulmetine inzimam etmiş olduklarına işarettir.

([[Risale:Bakara_Suresi_17-20._âyetler#8._Sual|Bakara 17.-20. Ayetler, İşarat-ül İ'caz]])

==Risale-i Nur'daki Diğer Alakalı Yerler==

==İlgili Maddeler==