-gerde
-gerde, sonuna geldiği kelimeye "yapılmış" anlamı katarak Farsça usulüyle birleşik sıfat yapan Farsça bir sonektir.
Bilgiler[değiştir]
Kökeni olan Farsça fiil ve anlamı: Kerden (کردن): yapmak
Risale-i Nur'da Bu Eki Taşıyan Kelimeler, Anlamları ve Örnek Cümleler[değiştir]
- Himayegerde: Himayesi altında, korunmuş
Hazret-i Şeyh bahsettiği ehemmiyetli müridi ve talebesi ve himayegerdesi olan şahıs; binden sonra on dördüncü asırda geleceğine bir îmadır. (8. Lema)
- Istıfagerde: Seçilen, seçilmiş
Eş'iya Peygamber kitabında Kırkikinci Babında şu âyet vardır: Hak Sübhanehu âhir zamanda kendinin ıstıfagerde ve bergüzidesi kulunu ba's edecek ve ona Ruh Emîn Hazret Cibril yollayıp din İlahîsini ona talim ettirecek. (19. Mektup)
- Musaddakgerde: Basiret erbabınca tasdik edilmiş
Hususan öyle akvam bedevîde – ki hiçbir kanun tabiiyyeye tevfik olmadığından – harikulâde olduğu musaddakgerde erbab-ı basirettir. (İşaratül İcaz)
- Sergerde: Başıbozuk
Der veya dedirtir: Sizi idare eden ve bana muhâsım vaziyetini alanlar - ki Anadoludaki sergerdeleridir - maksatları başkadır. Niyetleri din ve İslâmiyet değil. (Hutuvat-ı Sitte)
- Tasdikgerde: Tasdik edilmiş
Evet, yüz bin peygamberlerin (aleyhimüsselâm) tevatürleriyle ve ihbaratlarının vahy-i İlahîye mazhariyet noktasında ittifaklarıyla ve nev-i beşerden ekseriyet-i mutlakanın tasdik-gerdesi ve rehberi ve muktedası ve vahyin semereleri ve vahy-i meşhud olan kütüb-ü mukaddese ve suhuf-u semaviyenin delail ve mu’cizatlarıyla, hakikat-i vahyin tahakkuku ve sübutu bedahet derecesine geldiğini bildi ve vahyin hakikati beş hakikat-i kudsiyeyi ifade ve ifaza ediyor diye anladı: (7. Şua)
- Terbiyegerde: Terbiye eden/edilmiş
Yahudi milletinden olan Troçki namında dehşetli bir adamı Rusya başkumandanlığına ve terbiyegerdeleri olan meşhur Lenin sonra Rus hükûmetinin başına geçirerek Rusya başını patlatıp bin senelik mahsulâtını yaktırdılar. (5. Şua)