Delailü’l-İ’caz

Nurpedia.org - İman ve İslam Hakikatlerine Dair Nur Ansiklopedisi sitesinden
19.49, 28 Aralık 2019 tarihinde Turker (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 7801 numaralı sürüm
(fark) ← Önceki sürüm | Güncel sürüm (fark) | Sonraki sürüm → (fark)

Delailü’l-İ’caz Abdülkahir-i Cürcani'nin Kur'an'ın i'cazına dair bir eseridir. Bu kitabında Kur’an’ın i'câzının onun nazmında, yani üslûp ve âhenginde olduğunu ve Kur'an'ın fesahat ve i'cazının harf ve kelimelerinde değil, cümlenin terkibinde aranması gerektiği savunmuştur. Bediüzzaman bu eseri hakkında "cennetü’l-firdevs gibi" ifadesini kullanmıştır.[1]

Bilgiler[değiştir]

Müellifi: Abdülkahir-i Cürcani[1]

Diğer İsimleri:

Telif Yeri ve Tarihi:

Telif Dili: Arapça

Telifiyle İlgili Diğer Bilgiler:

İçeriği[değiştir]

Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği[değiştir]

Altıncı Bela: Nazarı tams eden ve belâgatı setreden, zahire olan kasr-ı nazardır. Demek ne kadar akılda hakikat mümkün ise mecaza tecavüz etmezler. Mecaza gidilse de meali tutulur. Bu sırra binaendir: Âyet ve hadîsin tefsir veya tercümesi, onlardaki hüsün ve belâgatı gösteremez. Güya onlarca karine-i mecaz, aklen hakikatin imtinaıdır. Halbuki karine-i mania, aklî olduğu gibi hissî ve âdi ve makamî… Daha başka çok şeyler ile de olabilir. Eğer istersen cennetü’l-firdevs gibi olan Delailü’l-İ’caz’ın iki yüz yirmi birinci kapısından gir. Göreceksin: O koca Abdülkahir gayet hiddetli olarak böyle müteassifleri yanına çekmiş, tevbih ve tekdir ediyor.

(Muhakemat, 1. Makale, 8. Mesele)


Eğer istersen Harîrî gibi bir dâhiye-i edebin Makamat’ına gir, gör! O dâhiye-i edep nasıl hubb-u lafza mağlup olarak lafız-perestlik hevesi o kıymettar edebini lekedar ettiği gibi lafız-perestlere de bast-ı özür etmiştir ve numune-i imtisal olmuştur. Onun için o koca Abdülkahir bu hastalığı tedavi etmek için Delail-i İ’caz ve Esrarü’l-Belâgat’ın bir sülüsünü onun ilaçlarından doldurmuştur. Evet, lafız-perestlik bir hastalıktır fakat bilinmez ki hastalıktır.

(Muhakemat, 2. Makale, 1. Mesele)


Zira üslubun esasları üçtür:

Birincisi: Üslub-u mücerreddir. Seyyid Şerif’in ve Nasîruddin-i Tûsî’nin sade olan ma’rez-i kelâmları gibi…

İkincisi: Üslub-u müzeyyendir. Abdülkahir’in “Delailü’l-İ’caz” ve “Esrarü’l-Belâgat”taki müşa’şa ve parlak kelâmı gibi…

Üçüncüsü: Üslub-u âlîdir. Sekkakî ve Zemahşerî ve İbn-i Sina’nın bazı muhteşem kelâmları gibi…

(Muhakemat, 2. Makale, 12. Mesele)

Risale-i Nur'daki Diğer Alakalı Yerler[değiştir]

İlgili Maddeler[değiştir]

Kaynakça[değiştir]

  1. 1,0 1,1 İslam ansiklopedisi, Delailü’l-İ’caz maddesi