-beste
-beste, sonuna geldiği kelimeye bağlanmış, bağlı, kapalı anlamı katarak Farsça usulüyle birleşik sıfat yapan Farsça bir sonektir.
Bilgiler[değiştir]
Kökeni olan Farsça fiil ve anlamı: Besten (bağlamak)
Risale-i Nur'da Bu Eki Taşıyan Kelimeler, Anlamları ve Örnek Cümleler[değiştir]
- Gerdenbeste veya gerdanbeste: Boynu bağlı, itâatli, Boyun eğmiş.
Cenab-ı Kādir-i Mutlak Hazretlerine hadsiz ve hesapsız hamd ü sena ediyorum ki siz Üstadıma kavuştum ve bi’n-netice bu nurları, bu hakikatleri gördüm, okudum, yazdım ve gerden-beste-i inkıyad oldum. (Barla L.)
- Kemerbeste: Kuşak bağlamış, hazır olup emri bekler hâlde olan
...huzur-u kibriyasında kemer-beste-i ubudiyet olmak demek olan asr namazını kılmak,... (9. Söz)
- Safbeste: Harekete geçmek üzere saf bağlayıp hazır olan
Nizam-ı hilkat-i âlem denilen şeriat-ı fıtriye-i İlahiye; mevlevî gibi cezbe tutan meczup ve misafir olan küre-i arza, güneşe iktida eden safbeste yıldızların safında durup itaat etmesini farz ve vâcib kılmıştır. (Muhakemat)
- Vâbeste: -e bağlı, ancak … olursa olabilir (Farsça- vâ: geride)
Bir fikre davet, cumhur-u ulemanın kabulüne vâbestedir. Yoksa davet bid’attır, reddedilir. (Hakikat Çekirdekleri)