Kalem Suresi
Önceki Sure: Mülk (Tebareke) Suresi ← Kur'ân → Hakka Suresi: Sonraki Sure
Bu sureyi Kalem suresi okuma sayfasında mealiyle beraber okuyabilirsiniz
Huruf-u hecanın 25. harfi için Nun sayfasına gidin
Kalem (القلم) veya Nun Suresi Kur'ân-ı Kerim'in 68. suresi olup Mülk (Tebareke) ve Hakka sureleri arasında yer alır. Nüzûl sırası bakımından başında hurûf-ı mukattaanın geçtiği sûrelerin ilkidir. Sûrenin muhtevası göz önünde bulundurulduğunda Mekke döneminde Hz. Peygamber’e karşı baskıların şiddetlendiği sırada nâzil olduğu anlaşılır.[1]
Risale-i Nur'da Kalem Suresi ve ayetleri hakkındaki dersler:
- Birçok sure kelime ve harf sayısıyla o tarihlerdeki hadiselere işaret eder. Özellikle 1200'den sonra Kur'an aleyhinde ve İslâm aleyhinde müthiş hâdisata ve vukuatına birer birer işaret eden çok sureler vardır. Bunlardan birisi de 1.256 olan harf sayısı bu tarihte olan hadiselere işaret eden Kalem suresidir.
- Kalem suresinin de içinde olduğu 29 surenin başında geçen kesik harfler (huruf-u mukattaa) hakkında tüm dersler ve izahlar için Huruf-u Mukattaa maddesine bakılabilir.
- Bediüzzaman 14. Şua'daki bir mektupta Celcelutiye’de geçen بِحَقِّ تَبَارَكَ ثُمَّ نُونٍ وَ سَائِلٍ cümlesinde 26. Söz olan Kader Risalesine nasıl işaret olduğunu düşünürken Celcelutiyede zikredilen Nun suresinin başına baktığını ve bu mertebede zikredilen ve kalemlerin ve tastir ve kitabetlerin aslı, esası, ezelî me’hazi ve sermedî üstadı, kaderin kalemi ve Nur ve ilm-i ezelînin nuruna işaret eden nun kelimesinin Kader Risalesine kuvvetli şekilde işaret ettiğini söyler.
- Nurların birinci talebesi Hulusi bey Barla Lahikasındaki bir mektubunda Üstadın Risaleleri yazmanın 5 cihetle ibadet olduğunu bildirdiği bahse atıfta bulunurken "Nûn. Kaleme ve (kalem tutanların) yazdıklarına andolsun ..." mealindeki Kalem suresinin 1. ayetini zikrederek hakikat ilminin öğretilmediği bu dönemde Risaleleri yazmanın kalemle ilmi tahsil olup bu neticeyi temin edeceğini söyler.
- Sahih rivayetlerle Hz. Âyşe gibi önde gelen sahabeler Peygamberimizi tarif ettikleri zaman "Ve sen elbette yüce bir ahlâk üzeresin." mealindeki Kalem suresinin 4. ayetinden mülhem “Hulukuhu’l-Kur’an” ifadesini kullanıyorlardı. Yani Kur’an’ın beyan ettiği ahlâk güzelliklerinin misali Hz. Muhammed'dir (asm). Bu hakkında Risale-i Nur'da geçen bahisleri bu sayfada topluca okuyabilirsiniz.
- Kur'an'ın mucizelerinden birisi de gelecekten doğru olarak verdiği haberlerdir. Mesela "Hanginizde delilik olduğunu yakında sen de göreceksin, onlar da." mealindeki Kalem suresinin 5. ve 6. ayetinde gaybi haber olduğunu beyan eden Bediüzzaman bu konuyu 25. Söz'de izah eder.
- Bediüzzaman Kalem suresinin 32. ayetinde geçen "Belki Rabbimiz bize bunun yerine daha iyisini verir." mealindeki ibarenin her asra baktığı gibi bu asırda kâbuslu bir rüya gibi musibetlere düşen ve Rabb-i Rahîm’inden onu hayra tebdil etmesini rica edenler içinde Resaili’n-Nur şakirdlerine de hususi baktığını söyler ve bu âyetin makam-ı cifrîsi olan 1345'te ehemmiyetli risalelerin telif edildiğini ve fevkalâde hâdiseler vukua gelmeye hazırlandığını, Resaili’n-Nur’un neşir merkezi olan Barla'da kendisine çok sıkıntı verildiğini ve küçük mescidine ilişildiği zaman Resaili’n-Nur şakirdlerinin kuvvetli bir rica ile dergâh-ı İlahiyeye iltica edip “Yâ Rab! Bu müthiş rüyayı hayra tebdil eyle!” deyip yalvardığını ve herkesin ümitsizliğine mukabil pek kuvvetli bir ümit ve rica ile Müslümanların kuvve-i maneviyelerini takviye ettiklerini hatırlatır. Bu bahis 1. Şua'da geçer.
Bilgiler[değiştir]
İsminin Anlamı ve Kaynağı: Adını ilk âyetteki “kalem” kelimesinden alır. “Nûn” ve “Nûn ve’l-kalem” olarak da adlandırılır.
Diğer İsimleri: Nun, Nûn ve’l-Kalem
Kur'ân'daki Sırası: 68
Kur'ân'daki Yeri: 29. cüz, 563. sayfa
Mekkî/Medenî: Mekkî[1]
Nuzül (İnme) Sırası: 2
Kendisinden Önce Nazil Olan Sure: Alak Suresi
Kendisinden Sonra Nazil Olan Sure: Müzzemmil Suresi
Nuzülü (İnme) Hakkındaki Bilgiler: Mekke döneminin başlarında nâzil olan sûrelerdendir.[1]
Uzunluğu: 2,1 sayfa
Ayet Sayısı: 52
Satır Sayısı: 31
Kelime Sayısı: 300 (Rumuzat-ı Semaniye)[2], 299[3]
Harf Sayısı: 1.256 (Rumuzat-ı Semaniye)[4], 1.264[3]
Fasıla Harfleri: Mim, Nun
Bölüm (Ayn Durakları) Sayısı: 2
Secde Ayeti: -
Allah lafzı sayısı (Besmele hariç): 0
Rahman ismi sayısı (Besmele dahil): 1
Rahim ismi sayısı (Besmele dahil): 1
Rab ismi sayısı: 10
İçinde Kur'an kelimesi geçen ayetler: -
Hizb-ül Kur'an'da Geçen Ayetler Listesi: Kalem Suresindeki Hizb-ül Kur'an Ayetleri (7 ayet)
Bu ayetleri okumak için: Hizb-i Azam-ı Kur'an, Kalem Kısmı
Münâcât-ül Kur'an'da İktibas Edilen Ayetler: 7. ve 44. ayetler (2 ayet)
Risale-i Nur'da Geçen Ayet Sayısı: 5 (Bkz. Kalem Suresinin Risale-i Nur'da Geçen Ayetleri listesi)
Risale-i Nur'da Tamamı Geçen Ayetler: 1., 4., 5. ve 6. ayetler (Toplam 4 ayet)
Risale-i Nur'da Nerede ve Nasıl Bahsedildiği[değiştir]
Sure-i Kehf'in kelimat cihetinde muvafıklarından olan Sure-i Ahzab bin iki yüz seksen iki (1282) adediyle manidar bir işareti var. Şöyle ki:
Eski zamanda nasıl küffarın kabileleri Hazret-i Peygamber aleyhissalâtü vesselâma karşı ittifak edip, her bir hizb bir cihetten hücum etmek için niyet etmişlerdi. Öyle de 1282'de aynen küffar devletleri, ahzab gibi ittifak niyetiyle Rus devletini 1293'te âlem-i İslâmiyet'e saldırttılar. Şimdiye kadar müteselsil hâdisat-ı elîmeye sebebiyet verdiler. İşte Sure-i Ahzab'ın bu işaretine ve 1200'den sonra Kur'an aleyhinde ve İslâm aleyhinde müthiş hâdisata ve vukuatına birer birer işaret eden çok sureler onu teyid edip nazar-ı dikkati celb ediyorlar.
Mesela: Tenvirü'l-Mikbas tefsirine binaen nasıl ki Sure-i Ahzab 1282'ye nazar-ı dikkati celb ettiriyor, Sure-i Zümer 1192'ye nazarı çeviriyor. Sure-i Hacc 1291'de zelzeleli kıyamet-nümun hâdisatına ve Rus'un dehşetli hücuma hazırlandığı vakte nazar-ı dikkati celb ediyor. Sure-i Enbiya 1138 hâdisatına işaret ediyor. Sure-i Şuara 1267'den öteki muvafıklarının şehadetiyle haber veriyor. Sure-i Ez-Zariyat 1280 tarihinden sonraki fırtınalı vukuata hurufatıyla haber veriyor ve muvafıklarını şahit gösteriyor. Sure-i Neml 1149 tarihindeki vukuata baktırıyor. Ve Sure-i El-Kalem 1256 vukuatına işaret ediyor. Sure-i El-Müddessir 1010 tarihine yani elf-i sânînin başında başlayan hâdisat-ı İslâmiyeye قُمْ فَاَنْذِرْ fermanıyla evvel-i vahiydeki emri tekrar eder gibi bir surette şiddetli, ehl-i İslâm'ı teyakkuza davet ediyor. Ve hâkeza...
Bu üç misal gibi belki üç yüz misal var.
لَا يَعْلَمُ الْغَيْبَ اِلَّا اللّٰهُ *وَاللّٰهُ اَعْلَمُ بِاَسْرَارِ كِتَابِهٖ
Aziz, sıddık kardeşlerim!
Ben şimdi Celcelutiye’yi okurken بِحَقِّ تَبَارَكَ ثُمَّ نُونٍ وَ سَائِلٍ cümlesinde Risale-i Kader’e işaret eden ve yirmi altıncı mertebede ثُمَّ نُونْ Suresi Kader Sözü’yle münasebeti nedir, kalbime gelmesi anında ihtar edildi: “O surenin başını oku!”
Ben de okurken gördüm ki: نٓ وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ âyeti bütün kalemlerin ve tastir ve kitabetlerin aslı, esası, ezelî me’hazi ve sermedî üstadı, kaderin kalemi ve Nur ve ilm-i ezelînin nuruna işaret eden ن kelimesidir. Demek وَالذَّارِيَاتِ Zerrat Risalesi’ne işareti gibi kuvvetli bir münasebetle ن kelimesi Risale-i Kader’e kuvvetli işaretle bakar.
Said Nursî
(14. Şua)
(Hulusi Bey’in fıkrasıdır.)
Bugün hayreti mûcib, nazarı cazip, dikkati câlib, manası latîf, tertibi zarif, tevafuku nazif, envarı zahir, i’cazı bâhir, zübde-i bürhan, erkân-ı iman, bir lem’a-i i’caz-ı Kur’an olan ve mübarek Hüsrev’in çok mükemmel bir tarzda istinsah ettiği Yirmi Dokuzuncu Söz ile melfufu cidden çok mühim meseleleri câmi’ ve bedî’ cevapları hâvi On Altıncı Lem’a’yı ve benim gibi tembellere mükemmel bir ders-i ikaz olan mektubu almakla bahtiyar ve çoktandır mahrum kaldığım Nurlara kavuşmaktan mütevellid nimete mazhariyetten dolayı, Cenab-ı Hallak-ı Rahîm’e teşekkürden âcizim.
Orada kardeşlerimizden beş nevi ibadet hakkındaki izahları ile kötü şahsiyetime değil, sırf Kur’an’a, imana, Nur’a, hakaike müteveccih halime baktım ve kanaatlerimi yokladım. Ben de aynı şeyleri düşünmüş ve kanaat getirmiştim.
1- Ehl-i dalalete karşı mücahede: اِنْ تَنْصُرُوا اللّٰهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ اَقْدَامَكُمْ
2- Neşr-i hakikatte üstada yardım: وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوٰى
وَ اَطٖيعُوا اللّٰهَ وَ اَطٖيعُوا الرَّسُولَ
3- Müslümanlara iman cihetinden hizmet: اِنَّ الدّٖينَ عِنْدَ اللّٰهِ الْاِسْلَامُ
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّٰهِ جَمٖيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا
اِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ اِخْوَةٌ gibi âyetlerle اَلدّٖينُ النَّصٖيحَةُ اَلدّٖينُ النَّصٖيحَةُ اَلدّٖينُ النَّصٖيحَةُ hadîs-i şerifi.
4- Kalemle ilmi tahsil: نٓ وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ Mademki hakikat ilmi tedris edilmiyor. Elbette mahfî hikmetlere binaen mahdud insanların eline geçen, kulağına giren bu nevi derslerin ciddi tahsili için bilhassa okuması yazması olanların bizzat yazmak suretiyle, bu neticeyi bulacaklarına şüphe edilmemelidir. Bir şeyi yazmak; okumak, anlamak, sonra başka kâğıda nakletmektir ki bu tarzla matlub istifadenin temin edileceği muhakkaktır.
5- Bir saati bir sene ibadet hükmüne geçecek tefekkür: Evet Nurlarla istifade, böyle saatler, zannederim hepimizin meşhudu olmuştur. Sözler’deki hakaiki tefekkür, aynen Kur’an’ın künuzunu manen taharridir ki Fettah ismi imdada yetişerek, öyle muhayyirü’l-ukûl kapılar açıyor ki zevkine nihayet bulunmuyor. Perdesiz, vasıtasız Kur’an’a bakınca zülâl gibi hakaikin tecelli ettiği, bulutsuz havada güneş ve böyle bir havada yıldızlarla süslenmiş semada bedirlenmiş kamer gibi müşahede olunuyor.
Risale-i Nur'daki Diğer Alakalı Yerler[değiştir]
İlgili Resimler/Fotoğraflar[değiştir]
Ayetlerdeki Kelime ve Harf Sayıları[değiştir]
| Genel Ayet No | Sure No | Sure Ayet No | Kelime Sayısı | Harf Sayısı |
|---|---|---|---|---|
| 5272 | 68 | 1 | 4 | 16 |
| 5273 | 68 | 2 | 5 | 19 |
| 5274 | 68 | 3 | 5 | 18 |
| 5275 | 68 | 4 | 4 | 15 |
| 5276 | 68 | 5 | 2 | 13 |
| 5277 | 68 | 6 | 2 | 13 |
| 5278 | 68 | 7 | 11 | 39 |
| 5279 | 68 | 8 | 3 | 14 |
| 5280 | 68 | 9 | 4 | 17 |
| 5281 | 68 | 10 | 5 | 16 |
| 5282 | 68 | 11 | 3 | 13 |
| 5283 | 68 | 12 | 4 | 17 |
| 5284 | 68 | 13 | 4 | 13 |
| 5285 | 68 | 14 | 5 | 15 |
| 5286 | 68 | 15 | 7 | 32 |
| 5287 | 68 | 16 | 3 | 15 |
| 5288 | 68 | 17 | 10 | 48 |
| 5289 | 68 | 18 | 2 | 10 |
| 5290 | 68 | 19 | 7 | 27 |
| 5291 | 68 | 20 | 2 | 13 |
| 5292 | 68 | 21 | 2 | 13 |
| 5293 | 68 | 22 | 7 | 26 |
| 5294 | 68 | 23 | 3 | 18 |
| 5295 | 68 | 24 | 6 | 26 |
| 5296 | 68 | 25 | 4 | 16 |
| 5297 | 68 | 26 | 5 | 23 |
| 5298 | 68 | 27 | 3 | 12 |
| 5299 | 68 | 28 | 7 | 28 |
| 5300 | 68 | 29 | 6 | 24 |
| 5301 | 68 | 30 | 5 | 23 |
| 5302 | 68 | 31 | 5 | 21 |
| 5303 | 68 | 32 | 10 | 38 |
| 5304 | 68 | 33 | 8 | 40 |
| 5305 | 68 | 34 | 6 | 25 |
| 5306 | 68 | 35 | 3 | 23 |
| 5307 | 68 | 36 | 3 | 14 |
| 5308 | 68 | 37 | 5 | 17 |
| 5309 | 68 | 38 | 5 | 17 |
| 5310 | 68 | 39 | 12 | 44 |
| 5311 | 68 | 40 | 4 | 16 |
| 5312 | 68 | 41 | 8 | 37 |
| 5313 | 68 | 42 | 9 | 38 |
| 5314 | 68 | 43 | 11 | 49 |
| 5315 | 68 | 44 | 10 | 44 |
| 5316 | 68 | 45 | 5 | 18 |
| 5317 | 68 | 46 | 7 | 27 |
| 5318 | 68 | 47 | 5 | 21 |
| 5319 | 68 | 48 | 11 | 42 |
| 5320 | 68 | 49 | 10 | 39 |
| 5321 | 68 | 50 | 5 | 23 |
| 5322 | 68 | 51 | 12 | 61 |
| 5323 | 68 | 52 | 5 | 18 |
| Toplam | - | 52 | 299 | 1.264 |
İlgili Maddeler/Sayfalar[değiştir]
- Kalem Suresinin Münacat-ül Kur'an'da İktibas Edilen Ayetleri
- Huruf-u Mukattaa: Kur’an’da Kalem dahil 29 sûrenin başında 30 ayette yer alan ve isimleriyle telaffuz edilen harflerin ortak adı.
- Nun: Sureye adını veren huruf-u hecanın 25. harfi.
- Kalem: Surenin ilk ayetinde geçen ve sureye adını veren kelime.
İlgili Kategoriler[değiştir]
Kaynakça[değiştir]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://islamansiklopedisi.org.tr/kalem-suresi
- ↑ https://nurpedia.org/wiki/Risale:29._Mektubun_8._K%C4%B1sm%C4%B1_(Rumuzat-%C4%B1_Semaniye)#Birinci_Par%C3%A7as%C4%B1
- ↑ 3,0 3,1 3,2 https://binimad.com/wp-content/uploads/2020/11/Letters-and-Word-Count-of-The-Entire-Quran.pdf
- ↑ https://nurpedia.org/wiki/Risale:29._Mektubun_8._K%C4%B1sm%C4%B1_(Rumuzat-%C4%B1_Semaniye)#Birinci_Par%C3%A7as%C4%B1